ئی حه‌قه‌ پا حه‌قێ

نویسنده : کورش یوسفی

تاجرێوی  گه‌وره ‌ بێ . به‌ین و  عێراقی و  سووریه ‌یه‌نه‌  ئامۆشو  که‌رێ .گه‌نمه‌ ،یه‌وی،ماش ،نوه‌ی و….به‌رێ  په‌ی  سووریه‌ی ،چاگه‌  وه‌ره‌ شێشاو  سابوون و  پارچه‌  ئارێ  په‌ی عێراقی.
جه ‌ کارو  کرده‌وه‌شه‌نه‌   پیه‌وی  رێک وپێک .راس  واچو  ئیماندار بێ . زه‌کات و ماڵه‌که‌یش  به‌ر  که‌رێ ،چا   ماڵ و سوروه‌ته‌یه‌   خوای دا  پنه‌، یاره‌مه‌تی هه‌ژاراو نه‌دارا دێ. هیچ که‌س  دڵێ  به‌ره‌و  ئاذیه‌نه‌ ده‌س  هاڵی  نه‌‌گێڵێوه‌. واچێ: زه‌کات و  زه‌ڕیت  مشیو  به‌زه‌ر  ده‌ینه‌، زه‌کات وئا  یاگێ و مه‌قامیه‌  یاوانیش  پنه‌، به‌  ئه‌نجامداو  هه‌رماناو  خه‌ڵکی  به‌  یاگێ  باری.
جه‌ نه‌وه‌شیناو  گه‌ره‌که‌کێشا  سه‌رکه‌شی   که‌رێ،حاڵ و ئه‌حواڵشا  په‌رسێ،نماو مه‌غریب و عیشای  مزگیه‌نه‌  به‌  جه‌ماعه‌ت  وانێ. ئه‌گه‌ر  که‌سش  مزگیه‌نه‌  نه‌ذیه‌بیه‌  چانیشا  که‌  مزگیه‌نه‌  بێنێ  ئه‌حواڵش  په‌رسێ .ئه‌گه‌ر  نه‌وه‌ش  بیه‌  لوێ  په‌ی  لایش، ئه‌گه‌ر  نه‌دار  بیه‌  یارمه‌تیش  دێ، ئه‌گه‌ر  په‌ی  سه‌فه‌ری  لوابیه‌، تا  وه‌ختیو  ئامابیه‌ێوه‌  سه‌رکه‌شی  بنه‌ماڵه‌که‌یش  که‌رێ. ئه‌گه‌ر  چێوێشا  گه‌ره‌ک  بیه‌  په‌یشا  ئارێ.

ئی پیا  ته‌نیا  کۆڕو  کناچێوش  بێنێ، که‌ جه‌  ده‌وران و  جوانیه‌نه‌  بێنێ.
ڕویو  کۆڕه‌که‌ش   چڕیش و  واتش  پنه‌ :من پیر  بیناو  مه‌تاوو  سه‌فه‌ر  که‌روو، توێچ  شوکرۆ  خوای په‌ی  وێت  بیه‌نێ  به‌  پیا. ئیتر جیای  من  تۆ  لوه‌  په‌ی  سووریه‌ی.به‌ هومێذو  خوای  چنی  ئی  کاروانه‌یه‌  گنه‌  ڕا  په‌ی  سووریه‌ێ. گه‌نمه‌و ماش ،نوه‌ی و… به‌ره‌  په‌ی  حه‌له‌بی ، چاگه‌  وره‌شه‌شاو  سابوون و پارچه‌ی خاس  پسانه‌و  باره‌شه‌ۆ  په‌ی  وێگه‌یه‌. وه‌سیه‌ت  بۆ  ڕوڵه‌ ،جه‌  هه‌رمانه‌کاته‌نه ‌  ته‌رسیت  جه‌  خوای  بۆ. هاگات  نامووسۆ  واڵه‌کێت  بۆ! ئی ماجه‌را هینۆ وه‌ختێویا که‌  ماشین  و  قه‌تار  نامابێ   ڕوه‌و  کاری.
کۆڕه‌  جوانه‌که‌  چنی  کاروانه‌که‌ی  که‌وتێ  ڕا. هوشو  زیکرش  لاو کاروانه‌که‌یه‌و  بێ، به‌  ڕیک وپێکێ کارو  باره‌که‌ێش  به‌رێ  ڕاوه‌. هاگاداری  ئانیشایچه‌   که‌رێ  چینیش  بێنێ.
ئا چێوانێ  که‌  پنه‌ش  بێنێ ،حه‌له‌به‌نه‌  گردش  وره‌تێ ،پا  زه‌ڕه‌یه‌  که‌وته‌  بێ  مشته‌ش  سابوون و  پارچێ  فرێش  ئه‌سێ .  وێش  رێک  وست  تا  گێڵوۆه‌  په‌ی  موسڵی .دماو  کاره‌کاشا  ڕویۆ  حه‌له‌به‌نه‌   مه‌نێوه‌ دڵی  شاره‌که‌یه‌نه‌   ده‌سشا  که‌رد  به‌  گێڵای. کۆڕه‌که‌ی  کناچێوه‌ی  فه‌ر  وه‌شڵانێش دیه‌ ، گجیوی ناسکی  هه‌و‌رێشمی نی  سوورش  پۆره‌ بێ ،ده‌مه‌و  مه‌غریب  بێ وکوجیه‌وه‌ی   ته‌نگه‌نه‌  یاواش  پنه‌.هه‌وه‌سیش  زورش  ئاورد  په‌یش ،شه‌یتان که‌وت  وه‌سوه‌سه‌ که‌رده‌یش .وه‌ختێو  نزیکۆ  کناچه‌ کێ  که‌وته‌و ،هه‌ڵمه‌تێوه‌ش  داو  ماچێوه‌ش  که‌رده‌و ، حه‌یبه‌تینه‌  ده‌سش  که‌رد  ره‌مای .کناچه‌کێچ  فره‌  ته‌رسێ  بێ  ئادیچه‌ ڕه‌ما. کۆره‌که‌  هیشتای نیاوابێوه‌  لاو  کاروانیه‌کا ، جه‌  کرده‌وه‌که‌یش  په‌شیمان  بیه‌وه‌ .به‌ڵام فایذه‌ش  چێشا .ئاویوه‌  مجیا  جه‌مه‌  مه‌بۆۆه‌.
کۆڕه‌که‌ی ئی  کرده‌وه‌  ناشیرینه‌شه‌  په‌ی  که‌سی  نه‌گێڵناوه‌،و  لاو  که‌سیه‌و  هیچش  نه‌درکنا. دماو  چن  ڕۆا  گێڵاوه‌  په‌ی  شاره‌که‌و  وێش.
تاته‌و  کۆڕه‌که‌ی  هوذه‌که‌و  وێشه‌نه‌  نیشته‌بێره‌و  ته‌ماشه‌و  هه‌وشه‌کێشا  که‌رێ.ته‌قه‌و  به‌ره‌ی  ئاما.کناچه‌کێش  لوا  به‌ره‌که‌ش  که‌رده‌و.سه‌قاو گه‌ڕه‌که‌کێ (ئاۆۆ  گه‌ڕه‌کێ ئارێ) –ئاوه‌خته‌  لوله‌که‌شی  ئاۆێ نه‌کریابێ- به‌  هه‌ڵیزه‌کێش  کۆزۆ ئاۆۆ  کناچه‌کیش  په‌ڕه‌  که‌رده‌.کناچه‌کێ  چه‌مه‌ڕاو  ئانه‌یه‌  بێ  پیاکه‌  بلۆ  ئا  وه‌خته‌  به‌ره‌که‌ی  بینۆ. پیاکه‌  هه‌ڵیزه‌کێش  هۆرگێرته‌و  گێڵاوه‌  په‌ی  لاو  کناچه‌کێ، کتوپڕ  باوشێوه‌ش   ئاورده‌  ملو   کناچه‌کێره‌و  ماچێوه‌ش  که‌رده‌. به‌  په‌له‌  ده‌سش  که‌رد  ڕه‌مای.
تاته‌و  کناچه‌که‌  پاڵۆ  دووده‌ریه ‌که‌یه‌نه‌   نیشته ‌ بێره‌ ،ئی  چێوه‌شه‌  دی،چن که‌ڕه‌تێ  دڵۆ  وێشه‌نه‌  واتش :لا حول ولا قوه الا باالله‌ العلی العظیم:
تاته‌که‌ی  هیچش  به‌  کناچه‌کێ  نه‌وات و، کناچه‌کێچ   ده‌نگش نه‌که‌رد. ڕۆی  دماین  دیسانۆ  سه‌قاکه‌  ئاما په‌ی  ئا  یانه‌یه‌. کناچه‌کێ  به‌ره‌که‌ش  که‌رده‌و ، پیاکه‌  خجاڵه‌تیێنه‌  سه‌ره‌ش  وسته‌بێره‌و ، نه‌زانێ  چێش  که‌رۆ.ئیتر  ئا  کارۆ هیزیشه‌  دووباره‌  نه‌که‌رده‌و.
ساڵانێوی  فره‌  بێ   ئی  پیا، سه‌قایی  که‌رێ .هیچ  که‌س  چنه‌ش  دوودڵ  نه‌بێ. که‌سیچ  نه‌ژنه‌ویه‌بێش  یا  نه‌ذیه‌بێش   به‌  چه‌می  پیس  ته‌ماشه‌و  که‌سی  که‌رۆ.چڵ  ساڵێ  جه‌  عه‌مریش  ویه‌رده‌بێ ،یاگۆ  متمانه‌و  گرد  که‌سی  بێ.
کۆڕه‌که‌  چنی  کاروانه‌که‌ی  ئاماوه‌  په‌ی  شاره‌که‌و  وێش. تاته‌ش  جه‌  ساق و  سڵامه‌تی و زه‌ڕو  ماڵیوی  که‌  ئاورده‌بێش فره‌  وه‌شحاڵ  نه‌بی. جه‌  باسو  سه‌فه‌رو  حه‌ڵه‌بیچ  هیچش  نه‌په‌رسا. یه‌که‌مین  پرسیارش  جه‌  کۆڕه‌که‌ێش  ئینێ  بێ : چا  وه‌خته‌و  موسڵت   ئاسته‌ن  جیا  تا  ئامانیه‌و  چه‌  کارانێوت   که‌ردێنێ.
کۆڕه‌که‌ی  ده‌سش  که‌رد  به‌  تاریف  که‌رده‌و  سه‌فه‌ره‌که‌ی و  وره‌ته‌ی و  ئه‌سای  که‌لوپه‌لێ .تاته‌که‌ی  قسێ  کۆڕه‌که‌ێش  بڕیش و  واتش: هیچ  کناچێوه‌ت  ماچه‌  نه‌که‌ردێنه‌؟  کۆڕه‌که‌  مات  بی و،  ده‌سش  که‌رد  ئینکار  که‌رده‌ی. ڕوه‌ش  سووره‌  بیه‌و ،زوانش  تر  بیه‌بێ،سه‌ره‌ش  وسته‌بێره‌. بێ ده‌نگ بێ  ، پێسه‌و  تاشێوی  زلی   جه‌  جمۆجوڵی  که‌وته‌بێ و ده‌نگش  چنه‌  به‌ر  نێ.
ماۆێۆ  بێ  ده‌نگی  به‌ینو تاته‌ێو  کۆڕه‌که‌یه‌نه‌  ویه‌رد. ئاخرشه‌و  تاته‌که‌ی  به‌  کۆڕه‌که‌یش  واتش: مه‌گه‌ر  من  نه‌واتم  هاگات  جه‌  نامووسۆ  واڵه‌کێت بۆ؟ تۆ  چی  هاگاداریت  نه‌که‌رد؟
دماوه‌  تاته‌که‌یش  حه‌کیه‌تۆ  ماچ  که‌رده‌و  واڵه‌کێش  به‌  ده‌سو  سه‌قاکه‌یش   په‌ی  گێڵناوه‌.و  واتش :دلنیانا  ئی  ماچێ  حه‌قو  ئا  ماچێنه‌  تۆ  که‌ردێنه‌ت. ئی  حه‌قێ  پا  حه‌قێ.
کۆڕه‌که‌  خه‌جاڵه‌تیێنه‌  سه‌ره‌ش  وسته‌بێره‌و ، ملش  نیا پانه‌یه‌ره‌  حه‌له‌به‌نه‌  که‌رده‌بێش.
تاته‌که‌ی   به‌  زوانێوی  دڵسوزانه‌  به‌  کۆڕه‌که‌یش  و  په‌ی  وێش  پێسه‌شه‌  وات : من  دڵنیانا   پانه‌یه‌  تا  ئیسه‌   کارێوی   حه‌رامم  ئه‌نجام  نه‌ذان . به‌  چه‌می  حه‌رام   ته‌ماشه‌و  نامووسو   که‌سیم  نه‌کرده‌ن. به‌  نامووسو  که‌سی  خیانه‌تم   نه‌که‌رده‌ن. بونه‌و  ئی  کارامۆ  متامانه‌م   بێ  که‌س  به‌  نامووسیم  خیانه‌ت   مه‌که‌رۆ.  به‌ڵام   وه‌ختێۆ  ئا  سه‌قایه‌  واڵه‌کێت  ماچه‌ش  که‌رده‌، دڵنیا  بیانی  تویچ   په‌نێوه‌ت  ده‌ێنه‌و  کناچێوه‌ت  ماچه‌  که‌ردێنه‌.  واڵه‌کۆ  تۆ حه‌قو  ناحه‌سابی و  خرابی و  ناپیایی  توش  داۆه‌.ئه‌گه‌ر  ماچێ  فرێت  که‌ردێنێ  ،سه‌قاکه‌یچ  ماچێ  فره‌ته‌رێ   که‌رێ.

——————————————————-
منبع :
(مجموعه‌ای از داستانهای واقعی وتکان دهنده‌) تالیف(محمود شیت خطاب) ترجمه‌ (صلاح الدین توحیدی)