افتادن شغال اندر خُمّ رنگ

بنام زیبای زیبا آفرین

در مثنوی معنوی چنین آمده است که:

شغالی در درون خمره ای از رنگهای گونه گون می رود، وقتی از آن بیرون می آید پوستی رنگین پیدا می کند و به دیگر شغالها ناز و فخر می فروشد که: بله، من یک طاوس بهشتی ام. من شغال نیستم.
شغالان بدو می گویند: حال که رنگِ طاوسانِ بهشتی به خود بسته ای، آیا بانگ طاوسان نیز داری یا همچنان زوزه بر می کشی؟ بدین سان شغال مدعی رسوا می شود

آن شغال رفت اندر خُمّ رنگ
اندر آن خم کرد یک ساعت درنگ
پس برآمد پوستین رنگین شده
که منم طاووس علیین شده
پشم رنگین رونق خوش یافته
آفتاب آن رنگها برتافته
دید خود را سبز و سرخ و فور و زرد
خویشتن را بر شغالان عرضه کرد
جمله گفتند ای شغالک حال چیست 
که تو را در سر نشاط مُلتوی است
از نشاط ما کرانه کرده ای
این تکبر از کجا آورده ای
یک شغالی پیش او شد کای فلان
شید کردی یا شدی از خوش دلان
شید کردی تا به منبر برجهی
تا ز لاف این خلق را حسرت دهی
پس بکوشیدی ندیدی گرمی ای
پس ز شید آورده ای بی شرمی
آن شغالک رنگ رنگ آمد نهفت
بر بنا گوش ملامتگر بگفت
بنگر آخر در من و در رنگ من
یک صنم چون من ندارد خود شمن
چون گلستان گشته ام صد رنگ و خوش
مر مرا سجده کن از من سر مکش
مظهر لطف خدایی گشته ام
لوح شرح کبریایی گشته ام
ای شغالان هین مخوانیدم شغال
کی شغالی را بود چندین جمال
آن شغالان آمدند آنجا به جمع
همچو پروانه به گرداگرد شمع
پس چه خوانیمت بگو ای جوهری
گفت طاووس نر چون مشتری
پس بگفتندش که طاووسان جان
جلوه ها دارند اندر گلستان
تو چنان جلوه کنی گفتا که نی
بادیه نارفته چون کوبم مِنی
بانگ طاووسان کنی گفتا که لا
پس نه ای طاووس خواجه بوالعلا
خلعت طاووس آید ز آسمان
کی رسی از رنگ و دعویها بدان
"دفتر سوم مثنوی معنوی"

  در دنیای رنگین کنونی ما، بسیارند شغالانی که دعوی طاوس دارند و کسی از آنان دمی آواز نمی جوید.
همه ی ما در کنار خود، افراد و افکاری را می بینیم که همگی ادعای بهترین بودن را دارند، اما بسیار اندکند آنان که آواز خوش سر دهند و از پسِ امتحان روزگار و پستی و بلندی های حقیقت و واقعیت برآیند و سر بلندانه بار خود را به مقصد برسانند.
در انتخاب دوست، انتخاب راه، و هر انتخاب مهم دیگری در زندگی خود، نباید هیچگاه مجذوب ظاهر آن گردید، بلکه باید آن را از روی آزمونهای پیشین و تطابق با ادعاهایش سنجید، و این نیز نیازمند علم و غلبه ی عقل بر احساس است.
خلعت طاووس آید ز آسمان                      کی رسی از رنگ و دعوی ها بدان