انسجام گروه

گردآورنده: متین لطفی

در تعریف انسجام می‌گویند که ویژگی‌اى است که در آن نیروى اعمال شده بر اعضا و جامعه براى ماندن در گروه بیش از کل نیروهایى است که می‌کوشد آنان را به ترک گروه وادار سازد و انسجام ایشان را از میان بردارد.
به سخن دیگر، گروه‌ها و جوامع‌ایى که در آنها اعضا یکدیگر را دوست دارند و می‌خواهند در حضور یکدیگر باقى بمانند و فعالیت کنند، گروه‌ها و جوامع منسجم هستند. چنان که گروه‌ها و یا جوامع‌ایى که اعضاى آن به یکدیگر جذب نشده‌اند، جوامع از هم پاشیده‌اى هستند که از نظر سطح انسجام در پایین‌ترین حد خود قرار دارند. همبستگی یا انسجام گروه یکی از شاخص های مهمی است که بر اعضای گروه اثر زیادی دارد. گروه ها از لحاظ انسجام متفاوتند. انسجام حدی است که در آن افراد گروه جذب یکدیگر شده و در هدفهای گروه سهیم هستند . هر قدر اعضای گروه بیشتر جذب یکدیگر شوند و هدفهای فردی اعضای گروه هماهنگ تر باشد، انسجام گروه بیشتر خواهد شد.

اعضای گروه های کاملا منسجم به احتمال قوی با هدف گروه توافق دارند، چون در این گروهها بر همرنگی تاکید می شود و اعضا می خواهند همچنان عضو گروه باقی بمانند.

عوامل چندی انسجام گروه را تحت تاثیر قرار می دهد[۱]، این عوامل عبارتند از:

۱) مدت زمانی که اعضای گروه با یکدیگر سپری می کنند

اگر فردی فرصت نداشته باشد تا به ملاقات دیگران برود و با آنها تعامل داشته باشد، احتمالا مجذوب آنان نخواهد شد. هرچه افراد مدت زمان بیشتری باهم باشند، دوستی آنان محکم تر خواهد شد. زیرا به ناچار شروع به صحبت می کنند، از خود واکنش نشان می دهند، بین آنها رابطه ی متقابل برقرار می شود و این روابط به نوعی علاقه ی مشترک تبدیل و آنان جذب یکدیگر خواهند شد.

۲) مشکل بودن عضویت در گروه

هرچه ورود به گروه مشکل تر باشد، انسجام گروه بیشتر می شود.

۳) اندازه گروه

با بزرگ شدن اندازه ی گروه، انسجام آن کاهش می یابد، بخاطر آنکه تعامل اعضا مشکل تر می شود. در گروههای بزرگ امکان تشکیل گروهکها در درون گروه افزایش می یابد و این باعث کاهش انسجام کلی گروه  می گردد.

۴) تهدیدات خارجی

هرگاه گروه با تهدید گروههای دیگر مواجه شود، بر انسجام خود می افزاید. در موارد خاص که گروه احساس کند توان مقابله با تهدیدات گروه دیگر را ندارد، انسجام کمتر خواهد بود.

۵) موفقیتهای گذشته

اگر گروه گذشته ی خوب و موفقی داشته باشد، دلگرمی و صمیمیت اعضا بیشتر می شود و انسجام آن افزایش می یابد، مطالعات نشان داده است که رابطه ی بین انسجام و بهره وری به هنجارهای عملکردی که بوسیله ی گروه ایجاد شده است، بستگی دارد.

در یک گروه منسجم اعضا از گروه لذت می برند، در فعالیتهای گروه مشارکت دارند، اهداف گروه را قبول دارند، در جلسات کمتر غیبت می نمایند. البته یک گروه منسجم می تواند برای سازمان پیامدهای منفی مانند بی توجهی یا مخالفت با علایق سازمان را نیز به همراه داشته باشد.