بازار آزاد ارز در ایران شامگاه دوشنبه نهم مهرماه (یکم اکتبر) پس از پدید آمدن نشانه‌هایی از عقب‌گرد نرخ‌ها شاهد هجوم شهروندان در مقابل صرافی‌ها برای فروش دلارهای خانگی بود.
به گزارش یورونیوز، در پی صدور بخشنامه جدید بانک مرکزی برای تامین مصارف ارز خدماتی و ادامه رونق بورس تهران، قیمت دلار و سکه در بازار آزاد ایران سیر نزولی به خود گرفت. در جریان معاملات روز دوشنبه بازار آزاد ارز و طلای ایران، همزمان با افزایش عرضه، بهای هر دلار آمریکا و هر قطعه تمام سکه طلا حدود ۱۳ درصد کاهش یافت. دو روز پیش و در پی ثبت رکورد ۱۹ هزارتومانی برای دلار آمریکا، رؤسای قوای مقننه، قضاییه و مجریه ایران به بانک مرکزی اجازه دادند تا به منظور مدیریت بازار آزاد ارز از طریق بانک‌ها و شبکه صرافی در این بازار دخالت کند. بر همین اساس بانک مرکزی ایران با صدور بخشنامه‌ای از ۱۱ بانک خواسته تا در صورت عدم امکان حواله ارزی، نسبت به تخصیص ارز اسکناس به نیازهای خدماتی مردم اقدام کنند.
با این وجود این نیازها در ۱۰ مورد محدود شده است. مواردی که از اردیبهشت ماه گذشته و همزمان با اعلام سیاست ارز تک‌نرخی به عنوان نیازهای ارزی واقعی و قانونی مردم اعلام شده است. مواردی از جمله تامین ارز دانشجویی، تحصیلی و تحقیقاتی به همراه ارز درمانی، هزینه شرکت‌های هواپیمایی و دفاتر خارج از کشور نهادهای دولتی. اما انتشار این خبر با این عنوان که از این پس بانک‌ها و صرافی‌ها به تمامی نیازهای خدماتی مردم ارز اسکناس تخصیص می دهند، فضای روانی بازار آزاد ارز ایران را تحت تاثیر خود قرار داد.
در همین حال شبکه صرافی نیز با هدف تجدید ذخایر اسکناس خود از برداشت عمومی بازار از چشم‌انداز افزایش عرضه ارز توسط بانک مرکزی، استقبال کرد و با کاهش قیمت‌های خرید خود شتاب روند نزولی قیمت‌ها را افزایش داد. مطابق گزارش خبرگزاری‌های ایران، فروشنده‌های عمده ارز در معاملات روز دوشنبه عموما فعالان غیرحرفه‌ای بازار بوده‌اند که تحت تاثیر هیجان بازار تلاش می کردند، پس‌اندازهای ارزی و دلارهای خانگی خود را زودتر به فروش برسانند. همچنین طی دو ماه گذشته شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران حدود ۸۰ هزارواحد رشد کرده و به بیش از ۱۹۰ هزار واحد رسیده که به منزله بازده متوسط ۷۰ درصدی بازار سهام است. آغاز دوره تصحیح قیمت سهام شرکت‌های ایرانی نسبت به سقوط ۳۷۰ درصدی ارزش پول ملی طی یکسال گذشته، موجب استقبال دارندگان نقدینگی از کسب سود از این دوره گذار بازار سهام ایران شده است.
بدین ترتیب با افزایش عرضه ارز، قیمت هر دلار آمریکا با حدود ۲ هزار و ۲۰۰ تومان (معادل ۱۳ درصد) کاهش به ۱۴ هزار و ۸۰۰ تومان رسید. این نرخ در داد و ستدهای روز یکشنبه نزدیک به ۱۷ هزار و ۱۰۰ تومان بود. قیمت هر یورو نیز با ۲ هزار و ۶۰۰ تومان کاهش به ۱۷ هزار و ۲۰۰ تومان تنزل کرد. در همین حال بهای هر قطعه تمام سکه طلا نیز با حدود ۶۰۰ هزار تومان کاهش به کمتر از ۴ میلیون و ۴۰۰ هزارتومان رسید.
برخی از فعالان بازار ارز معتقدند که همزمان با افزایش قیمت جهانی نفت و نیز پیش از بازگشت تحریم خرید نفت ایران از سوی آمریکا که کمتر از یک ماه دیگر رخ خواهد داد، نرخ دلار در بازار آزاد ایران سقف جهش خود را سپری کرده و در کوتاه‌مدت این بازار چشم‌انداز رشد بیشتر را ندارد.
وحشت از سقوط بیشتر نرخ ارز
ترس از سقوط قیمت ارز، دلارهای خانگی را با قیمت‌های پائین‌تر به دست دلالان ارز رساند. چهار راه استانبول خیابان‌های اطراف میدان فردوسی تهران تا قبل از ظهر دوشنبه شاهد حضور پرتعداد شهروندانی بود که با ترس از ادامه روند نزولی قیمت‌ها به فروش دلارهای خانگی دست می‌زدند اما به گزارش ایرنا بسیاری از دلال‌ها «با توجه به ریزش شدید قیمت ها از خرید خودداری می کردند یا قیمت های بسیار پایین پیشنهاد می‌دادند… بیشتر صرافی های محدوده چهارراه استانبول تا میدان فردوسی یا خرید و فروش ارز انجام نمی‌دادند یا قیمت های درج شده روی تابلوهایشان با قیمتی که حضوری اعلام می‌کردند، متفاوت بود.»
دوشنبه شب رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی ایران از فروش دلار با قیمت‌های نازل در شهرهایی نظیر اهواز و مشهد خبر دادند. به گزارش تسنیم، بازار غیر رسمی دلار فروشان در خیابان امام خمینی مشهد تا پاسی از شب شاهد حضور فروشندگان دلارهای خانگی بود و دلار در این بازار با نرخ کمتر از ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان و در برخی موارد هشت هزار تومان معامله شد.
رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس ایران روز سه شنبه از اختیارات واگذار شده به بانک مرکزی برای مداخله بیشتر در بازار ارز برای دستیابی به میانگین مناسب قیمت‌ها خبر داد. غلامرضا تاجگردون در گفت و گو با خبرگزاری خانه ملت گفت: «پیش بینی می شود که اگر اتفاق خاصی رخ ندهد و بانک مرکزی بتواند به خوبی بازار را مدیریت کند روند کاهشی نرخ ارز ادامه یابد تا به یک میانگین مناسب دست یابد.» صدور اجازه دخالت بانک مرکزی در بازار آزاد ارز از طریق بانک ها و صرافی‌ها در هفته گذشته، باعث شد که بانک مرکزی با صدور بخش نامه‌‌ای بانک ها را به تخصیص ارز اسکناس به نیازهای خدماتی شهروندان ملزم کند. در این بخشنامه تامین ارز دانشجویی، تحقیقاتی، پزشکی و درمانی و خدمات هواپیمایی از جمله این نیازها ذکر شد.
انتشار این خبر با این عنوان که از این پس بانک‌ها و صرافی‌ها به تمامی نیازهای خدماتی مردم ارز اسکناس تخصیص می دهند، فضای روانی بازار آزاد ارز ایران را تحت تاثیر خود قرار داد و شبکه صرافی‌ها نیز با هدف تجدید ذخایر اسکناس خود از برداشت عمومی بازار از چشم‌انداز افزایش عرضه ارز توسط بانک مرکزی، استقبال کرد و با کاهش قیمت‌های خرید خود شتاب روند نزولی قیمت‌ها را افزایش داد. از سوی دیگر توافق اروپا برای ایجاد ساز و کار تجاری با ایران با وجود تحریم‌های تحمیل شده از سوی آمریکا نیز می‌تواند یکی از عوامل تاثیرگذار بر جو روانی بازار ارز باشد.
در نشست هفته گذشته ایران و کشورهای ۱+۴، کانال های پرداخت به ایران در قبال فروش نفت از سوی کشورهای چین، روسیه، فرانسه، بریتانیا و آلمان تضمین شد. از سوی دیگر به گفته یک دیپلمات فرانسوی اتحادیه اروپا قصد دارد دلار را به عنوان تنها ارز مورد مبادله برای خرید و فروش نفت از ایران را حذف کرده و جایگزینی برای آن تعیین کند.
درخواست دولت از رسانه‌ها برای همکاری در ثبات بازار ارز
عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور ایران که در روزهای آغازین هفته از سوی حسن روحانی به عنوان رئیس ستاد اطلاع رسانی و تبلیغات اقتصادی منصوب شد، روز سه شنبه در جلسه مقدماتی این ستاد از رسانه‌ها خواست تا با سیاست‌های شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا همسو باشند. وی با اشاره به تصمیمات اتخاذ شده توسط شورای عالی هماهنگی اقتصادی سه قوه گفت: «شاهد سامان‌یابی وضعیت بازار و سیر نزولی قیمت ارز و سکه خواهیم بود.» وزیر کشور ایران خطاب به رسانه‌های ایران گفت: «لازم است تمامی رسانه‌ها و صاحبان تریبون مصالح عمومی را در نظر داشته باشند و همسو با سیاست‌های شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا اقدام کنند.»
ثبت دیدگاه