نویسنده : حیدر غلامی /// دو روز دیگر عید سعید قربان فرا می رسد. خوشبختانه این بار هیچ اختلافی در تعیین روز عید وجود ندارد تا عده ای قلیل و کم ظرفیت بنا به عللی، اکثریت مطلق مردم را به وحدت شکنی! و مخالفت با نظام! متهم کنند.
هر چند در سال های گذشته مسئولین با علم به طبیعی بودن این اختلاف فقهی و ظرفیتِ قانون اساسی، بسیار سنجیده و حکیمانه برخورد کرده و به چنین سخنان تفرقه افکنانه ای توجهی نکرده اند.
ایام حج از آغاز تا پایان، مملو از درس و عبرت می باشد. بیان این دروس و عِبَر مجالی دیگر می طلبد؛ اما چند مورد از آن ها را به اختصار بیان خواهم کرد؛ باشد که مفید واقع شود.
۱ ـ محاسبه و خودشناسی
در دنیای کنونی، غالبِ ما به محض تنها شدن، خود را با دنیای مجازی ( تلگرام، فیسبوک، اینستاگرام و…)، تلویزیون، ماهواره، تلفن و غیره سرگرم می کنیم؛ و از تنها شدن و با خود خلوت کردن گریزانیم. چرا؟ چون به گفته ی مولانای رومی از خود بیگانه شده ایم و به دیگران مشغولیم؛ با خود دوست و صمیمی نبوده و حوصله و تحمل خود را نداریم. بکوشیم فردا در روز عرفه با تدبر و تفکر، به درونِ خود نقب زنیم و آن را فرصتی جهت خودشناسی قرار دهیم. در این روز بکوشیم ـ حتی الامکان با گرفتن روزه ـ و مهیا کردن زمینه ی مناسب روحی و روانی، با خلوت و سکوت اختیاری، روابط خود با خدا، خانواده و جامعه را عمیق و صمیمانه بررسی و محاسبه نماییم. قبل از این که فرصت از دست برود و مورد محاسبه ی دقیق و عادلانه ی الهی قرار گیریم، خود را محاسبه نماییم. راستی اگر چند لحظه ی دیگر اجل فرا رسد و لاجرم رخت سفر بندیم، آیا زاد و توشه ی مناسبی اندوخته ایم؟ آیا از بابت حق الناس آسوده خاطر هستیم؟ آیا ظلم و ستمی به دیگران نکرده ایم؟ ستار و پرده پوش بوده ایم یا پرده در؟ مردم از دست و زبانمان ایمن و آسوده بوده اند یا نه؟ و…
۲ ـ قربانیِ ابراهیم آسا
پس از عرفه و شناخت خود و توبه ی نصوح، باید آماده شویم که ابراهیم آسا، اسماعیل هایمان را قربانی نماییم. اما شرط اول آن، شناسایی اسماعیل هایمان می باشد؛ که به نسبت افراد می توانند متفاوت باشند. به گفته ی زنده یاد دکتر شریعتی: « و اکنون در منی یی، ابراهیمی، و اسماعیلت را به قربانگاه آورده ای؛ اسماعیل تو کیست؟ چیست؟
مقامت؟ آبرویت؟ موقعیتت، شغلت؟ پولت؟ خانه ات؟ باغت؟ اتومبیلت؟ معشوقت؟ خانواده ات؟ علمت؟ درجه ات؟ هنرت؟ روحانیتت؟ لباست؟ نامت؟ نشانت؟ جانت؟ جوانیت؟ زیبائیت؟… نیازی نیست که کسی بداند، باید خود بدانی و خدا؛… من چه می دانم؟ این را تو خود می دانی، تو خود آن را، او را ـ هرچه هست و هرکه هست ـ باید به منی [ مذبح] آوری و برای قربانی انتخاب کن؛ من فقط می توانم نشانی هایش را به تو بدهم:
آن چه تو را، در راه ایمان، ضعیف می کند؛ …آنچه تو را، در راه مسئولیت به تردید می افکند؛ …آن چه دلبستگی اش نمی گذارد تا پیام را بشنوی؛ تا حقیقت را اعتراف کنی؛ همان که گوشت را، در برابر پیام حق، کر می کند و فهمت را تار و دلت را چرکین؛ همان که برایت عصیان در برابر فرمان ایمان و فرار از زیر بار مسئولیت سنگین و دشوار را توجیه می کند. …آن چه تو را به توجیه و تاویل های مصلحت جویانه می کشاند؛ و عشق به او کور و کرت می کند … اسماعیل تو ممکن است یک شخص باشد؛ یا یک شیئ؛ یا یک حالت؛ یک وضع؛ و حتی، یک نقطه ضعف!»۱٫ هر کدام از ما که قصد قربانی داریم باید تامل و تدبر، اسماعیل هایمان را انتخاب کرده باشیم؛ و آگاهانه و از صمیم قلب، خواهان ذبح و قربانی کردن آن ها باشیم. و برای این مهم، گوسفندی یا گاوی را به عنوان رمز و سمبل قربانی نماییم. و « این چنین است که ذبح گوسفند را، به عنوان قربانی، از تو می پذیرد. ذبح گوسفند، به جای اسماعیل، قربانی است؛ ذبح گوسفند، به عنوان گوسفند، قصابی!»۲
۳ ـ بخشایش دیگران و زدودن کینه از دل
معمولا بنا به رسم پسندیده ی موجود در جامعه مردم در روز عید، به دیدار اقوام و آشنایان و … می روند و ضمن به جای آوردن صله ی رحم، از همدیگر طلب حلالیت می کنند. چه نیکوست که ما نیز به تاسی از سلف صالح خویش، در این مبارک روز، از خطاها و اشتباهات همدیگر چشم پوشی کرده و با سعه ی صدر، دل را از زنگار کینه زدوده و آن را با جلای محبت صیقل داده و صفا بخشیم. تنها در چنین حالتی است که می توان دلسوزانه و خیرخواهانه با دیگران تعامل داشت. چه زیباست که ابوبکر آسا، به خاطر رضایت الهی، آگاهانه و از صمیم قلب، از خطاهای مسلمِ دیگران چشم پوشی نماییم؛ تا خداوندِ مهربانِ مهروَرز نیز از خطاهای ما چشم پوشی نماید۳٫
ضمن تبریک عید سعید قربان، امیدوارم که همگی با شناخت و محاسبه ی عمیق و صمیمانه ی خود و قربانی کردن اسماعیل هایمان و بخشایش آگاهانه ی دیگران و زدودن کینه از دل، روز عید قربان را مبارک تر گردانیم.
پاوه، حیدر غلامی ۱۳۹۶/۶/۸
ثبت دیدگاه