گردآوری و ترجمه : حسنی رشیدی
یک جسم سخت و کریستالی با منشا معدنی است که در کلیه یا سیستم ادراری ایجاد می شود . یکی از دلایل شایع وجود خون در ادرارو درد شدید شکم، سنگ کلیه است. در پزشکی به آن renal calculi می گویند.
افراد در معرض خطر: هرکسی ممکن است دچار سنگ کلیه شود ، اما در افرادی که دارای بیماری یا شرایط خاصی هستند و یا داروهای خاصی مصرف می کنند، شایع تر است. سن ۲۰-۴۹ سال بیشترین شیوع را دارد.در کشورهای در حال توسعه سنگ مثانه شایع ترین سنگ سیستم ادراری است.شیوع سنگ های ادراری در مردان تقریباٌ سه برابر زنان است.آسیایی ها و افراد سفید پوست به نسبت بیشتر مبتلا می شوند.تعداد کمی از افراد در دوران بارداری دچار این عارضه می شوند که به نظر می رسد دلیل آن افزایش سطح پروژسترون و کاهش دریافت مایعات بدلیل کاهش ظرفیت مثانه(به خاطر افزایش اندازه رحم) می باشد.
دلایل ایجاد سنگ کلیه : تشکیل سنگ بدلیل کاهش حجم ادرار و یا افزایش مواد سنگ ساز در ادرار می باشد. اکثر سنگ ها دارای کلسیم و برخی دارای منیزیم و اوریک اسید و آمینو اسید سیستئین هستند. از دست رفتن آب بدن (دهیدراتاسیون) بدلیل کاهش دریافت مایعات و یا ورزش سنگینی که مایع کافی همراهش دریافت نشود، ریسک ابتلا به سنگ کلیه را افزایش می دهد. عفونت در دستگاه ادراری می تواند دلیل دیگری برای این بیماری باشد.
شرایط زیر هم باعث افزایش ریسک سنگ کلیه ی شود :
نقرس: بدلیل بالا بدن اوریک اسد خون و ادرار بطور مزمن —> ایجاد سنگ اسید اوریکی
افزایش کلسیم ادرار —> تشکیل سنگ کلسیم اگزالات یا کلسیم فسفات
دیابت و فشار خون بالا و پرکاری پاراتیروئید میتوانند بیماری زمینه ساز سنگ کلیه باشند .
فاکتورهای غذایی موثر : مصرف مایعات به میزان کم – مصرف بسیار زیاد پروتئین حیوانی – رژیم پرنمک – مصرف بیش از حد مکمل ویتامین D و مواد حاوی اگزالات مثل اسفناج . مواد غذایی حاوی کلسیم لازم است مصرف شود و حتی تاحدی مانع ایجاد سنگ کلسیم اگزالات می شود (خیلی زیاد هم نخورید ها !)
علائم سنگ کلیه :
برخی از سنگ ها که به آآنها خاموش یا Silent می گویند ، علائم ایجاد نمی کنند. ولی در سایر افراد اکثراٌ دردی شدید و تیرکشنده در ناحیه پایین پشت یا پهلو و یا شکم احساس می شود.تغییر وضع بدن درد را از بین نمی برد. شدت آن کم و زیاد می شود. در موارد شدید ، درد با تهوع و استفراع همراه می گردد.علامت دیگر وجود خون در ادرار است . در صورت وجود عفونت تب و لرز هم دیده می شود . گاهی علائمی مثل مشکل و درد هنگام ادرار، درد ناحیه تناسلی و .. هم دیده می شود .
چگونگی تشخیص:
علائم(خصوصاٌ درد شدید ناحیه پهلو یا شکم) کمک بزرگی به تشخیص می کند. تشخیص دقیق با CT اسکن هلیکال صورت می گیرد . در حاملگی سونوگرافی مناسب تر است(بدلیل ممانعت دریافت اشعه).
منبع : http://www.medicinenet.com/script/main/hp.asp
ضمن عرض تشکر از خانم دکتر به خاطر مطلب بسیار مهم و بسیار مفیدشون؛ میخواستم دو تا سوال از ایشون بپرسم:
۱-کسانی که در مناطقی که کیفیت آب آشامیدنیش مناسب نیست باید چکار کنن؟ چون همونطور که خوتون فرمودین یکی از بهترین راه های پیشگیری سنگ کلیه، خوردن آب به اندازه کافی هستش، درحالیکه در چنین مناطقی، خود همین آب به خاطر املاح و ناخالصی هایی که داره میتونه یکی از عوامل سنگ ساز باشه.
-۲ چطور قبل از شدت یافتن بیماری و وخامت اوضاع، این بیماری رو تشخیص داد. منظورم اینه که آیا علایم اولیه ای داره؟