شبکه های اجتماعی

گردآورنده : مهوش بهرامی

شبکه های اجتماعی، نسل جدیدی از وب سایت ها هستند که این روزها در کانون توجه کاربران شبکه جهانی اینترنت قرار گرفته اند. این گونه سایت ها برمبنای تشکیل اجتماعات آنلاین فعالیت می کنند و هر کدام دسته ای از کاربران اینترنتی با ویژگی خاصی را گرد هم می آورند.  پس، شبکه های اجتماعی را گونه ای از رسانه های اجتماعی می دانند که امکان دستیابی به نحوه جدیدی از برقراری ارتباط و به اشتراک گذاری محتوا در اینترنت را فراهم آورده اند. صدها میلیون نفر از کاربران اینترنت عضو صدها شبکه اجتماعی مختلف هستند و بخشی از فعالیت آنلاین روزانه شان در این سایت ها می گذرد . "شبکه اجتماعی"، مفهومی است که پیش از طرح در عرصه فضای مجازی، در فضای واقعی جوامع نیز دارای مفهوم است. اما مسئله ای که باعث مطرح شدن چنین مفهومی در فضای جامعه ایران در ماه های اخیر شده است، نقش ویژه ای است که شبکه های اجتماعی اینترنتی در تحولات سیاسی چند سال اخیر ایران، ایفا کرده اند.

تقریبا می توان گفت که بیشتر شبکه های اجتماعی مطرح در دنیا، از سوی موسسات مطرح و وابسته به ایالات متحده تاسیس و حمایت شده اند و سهم دیگر کشورها در ایجاد و توسعه جهانی شبکه های اینترنتی بسیار کم بوده است.
اولین شبکه اجتماعی که در ایران مورد استقبال قرار گرفت را می توان "اورکات" دانست. به طوری که کاربران ایرانی این شبکه، پس از برزیل و آمریکا در مقام سوم تعداد اعضا قرار گرفتند. اما پس از مدتی، فعالیت های ایرانیان در این شبکه کاهش یافت و به نوعی عمر اورکات به پایان رسید و کاربران جذب شبکه های اجتماعی جدیدتر مانند "یاهو۳۶۰"، "فرند فید" و "فیس بوک" شدند. هر کدام از این شبکه ها از ویژگی های خاصی برخوردارند که کاربران با توجه به علاقه مندی های خود به فعالیت در آن اقدام می کنند. شبکه های اجتماعی، اوج انقلاب اینترنتی است و جایی برای نوآوری های دیگر در عرصه اینترنت باقی نگذاشته است. به عقیده برخی متخصصان، این نوع شبکه ها که با عنوان )secondlife زندگی ثانوی ) شروع شد و با فیس بوک توسعه یافت و در حال حاضر با توئیتر به سوی آینده می تازد، می تواند آینده اینترنت را به دنبال خود بکشاند. شبکه های اجتماعی برپایه اینترنت از قبیلwww.facebook.com  و www.myspace.com در بین جوانان آمریکایی محبوبیت به سزایی کسب کرده اند. این شبکه های اجتماعی درعین حال که فضاهایی هستند که درآنها افراد دوستان جدیدی پیدا می کنند یا دوستان قدیمی خود را در جریان تغییرات زندگی شان قرار می دهند، مکان هایی برای تبادل نظر هستند که در آنها جوانان عقاید و نظرات خود را با هم به اشتراک می گذارند. این قابلیت که یک جوان بتواند با امثال خود در کشورهای دیگر جهان ارتباط برقرار کند باعث می شود تا این شبکه ها به مکانی تبدیل شوند که در آنها ایده های جدید معرفی می شوند و مورد بحث قرار می گیرند.
ناسا هم برای جذب جوانان علاقمند به موضوعات هوافضا، یک شبکه اجتماعی را بر پایه استانداردهای نسل آینده وب و تنظیمات سایت خود راه اندازی کرد.این شبکه اجتماعی جدید که «مای ناسا» نام دارد، بخش های بسیار پیشرفته ای دارد که کاربران می توانند از طریق آنها تصاویر و تفکرات خود را درباره موضوعات فضایی با سایر کاربران به اشتراک بگذارند. مای ناسا یک نمونه بسیار اصلی از شبکه های اجتماعی است و یک محیط مجازی را می سازد که در آن کاربران می توانند تمام موضوعات و مقولات مورد نظر و شخصی خود را جمع آوری کنند. طبق گزارش سال ۲۰۰۹ موسسه تحقیقاتی نیلسون درباره سایت های شبکه اجتماعی و وبلاگ ها، دو سوم از جمعیت کاربران اینترنت در کشورهای مورد بررسی، بازدیدکننده شبکه های اجتماعی یا وبلاگ ها هستند. استفاده از سایت های شبکه اجتماعی و وبلاگ ها در اینترنت رشد داشته و به چهارمین مورد استفاده کاربران تبدیل شده است. در سال گذشته در همه کشورهای مورد بررسی بیش از نیمی از جمعیت آنلاین، استفاده کنندگان از این نوع سایت ها بوده اند. در بین شبکه های اجتماعی محبوب از قبیل مای اسپیس، اورکات، فیس بوک و ببو ، رشد استفاده از فیس بوک بیشتر از سایر رقبا بوده است. آلمان با ۱۲ درصد، انگلستان با ۱۰ درصد و ایتالیا و اسپانیا با همین حدود بیشترین رشد استفاده این سایت ها را داشته اند. در میان کشورهای بررسی شده، کاربران برزیل همچنان صدرنشین استفاده از شبکه های اجتماعی و وبلاگ ها هستند و بیش از ۸۰ درصدشان از شبکه های اجتماعی و وبلاگ ها استفاده می کنند. به خاطر رشد قابل توجه استفاده از شبکه های اجتماعی، این سایت ها سهم قابل توجهی از کل زمان صرف شده در اینترنت را به دست آورده اند. در حالی که این سهم در سال ۲۰۰۷ حدود شش درصد بوده، در سال ۲۰۰۸ به حدود نه درصد رسیده و رشد ۳۸ درصدی داشته است. در بین کشورهای بررسی شده سوئیس با ۲۰۷ درصد و آلمان با ۱۴۰ درصد بیشترین رشد در زمان صرف شده برای استفاده از شبکه های اجتماعی را داشته اند.
ترکیب سنی استفاده کنندگان از فیس بوک در سال های اخیر به میزان قابل توجهی تغییر کرده است. در حالی که فیس بوک در ابتدا در محیطی دانشگاهی و برای استفاده دانشجویان راه اندازی شد و کاربران اولیه آن اکثرا جوان بودند، به تدریج مخاطبان آن گسترده تر شد و تعداد کاربران مسن تر در این شبکه اجتماعی افزایش پیدا کرد. در حال حاضر ۳۵ تا ۴۹ ساله ها با جمعیت حدود ۲۴ میلیون نفر بیشترین کاربران فیس بوک را تشکیل می دهند.
بعد از آن ۱۸ تا ۳۴ ساله ها قرار دارند و حدود ۲۳ میلیون نفر از اعضای فیس بوک هستند.
شبکه های اجتماعی با سرعت در اینترنت در حال رشد بوده و نشان دهنده پدیده ای غیر معمول به نام اعتبار روز افزون اجتماعی هستند.
myspace یک گروه اینترنتی است که در آن شما می توانید با دیگر دوستان رفقای خود آشنا شده و در عین حال فضایی اختصاصی را در اختیارتان قرار می دهد تا در آن عکسها، ژورنال ها و سلایق خود را با شبکه ای در حال گسترش از رفقای مشترک خود به اشتراک بگذارید.
facebook فهرست راهنمای اجتماعی است که به افراد اجازه می دهد تا اطلاعات خود را با یکدیگر به اشتراک بگذارند. این آدرس همچنین به افراد کمک می کند تا به آن بخش از اطلاعات که بیشترین ارتباط با فرد را داراست، دسترسی داشته باشند.
در سایت craigslist شما می توانید مواردی از قبیل بازارها، طبقه بندی انجمن های محلی، کاریابی، مسکن، لوازم و خدمات، آگهی، فعالیت های اجتماعی، دوستیابی، مشاوره و اطلاعات اجتماعی و بسیاری از اطلاعات دیگر را بدست آورید.
wikipedia بزرگترین دایره المعارف مرجع در اینترنت است. ویکی پدیا دایره المعارف رایگان و بصورت اشتراکی توسط مردم سرتاسر جهان نوشته می شود.
سایتourstory نیز این امکان را فراهم می سازد تا افراد بتوانند داستان ها و خاطرات خود را نگهداری و با هم به اشتراک بگذارند و همچنین روابط بین خود را از راه یادآوری، نوشتن و به اشتراک گذاشتن خاطرات مهم، توسعه دهند.

منبع : روزنامه مردم سالاری ( www.mardomsalari.com )