ماهواره و شکل‌گیری شخصیت کودکان

نویسنده : مدرک ولدبیگی

کشته شدن دختری خرد سال به دست برادر ۸ ساله اش تحت تآثیر دیدن مسابقات کشتی کچ! همه را شکه می کند.  

شنیدن خبر از دست رفتن کودک در بازی اعدام در شهرستان جوانرود! اثرات منفی تلوزیون، ماهواره و بازی های کامپیوتری بر روح و جسم کودکان (انزواطلبی، افت تحصیلی، بلوغ زودرس و دچار شدن به انواع بیماری های روحی و جسمی کودکان و نوجوانان)

و هزاران خبر ناراحت کننده وبی نهایت  تکان دهنده از پرپرشدن روح و جان کودکان خردسال در جامعه؛ همه ی این ها اگر اندکی باعث متآثر شدن احساس همدردیمان می شود، باید ما را به فکر راه چاره ای برای این مشکل بیاندازد.

راستی چرا باید این اتفاق ها بیفتند؟! و چه باید کرد تا شاهد حوادث این چنینی نباشیم!؟

یعنی ممکن است این اتفاق در آینده ای نزدیک در شهر ما، محله ما و یا شاید هم خانه ما رخ دهد!؟ غیر ممکن است!!

اما آیا واقعأ غیر ممکن وجود دارد!؟

کودک در سال های آغازین زندگی خود در خانواده رشد می کند و می آموزد. شخصیت کودک در هفت سال اول زندگی و در کانون خانواده شکل می گیرد. نمی توان تصور کرد که فرزندی در یک خانواده بدنیا بیاید و پدر و مادر وی تمام سعی و تلاش خود را برای موفقیت او بکار نگیرند، آنهم در دنیای پرهیاهوی فعلی که همراه با پیشرفت تکنولوژی کار را برای تربیت نسل آینده و کودکان سخت تر هم کرده است. البته سخت، به این دلیل که با وجود چنین تنوعی کنترل و تربیت کودکان بسیار دشوار شده و با توجه به استفاده وسیع جمعی از رسانه نمی توان حتی تصور کرد که فرزندان ما بزرگ شوند، رشد کنند، به دانشگاه بروند، وارد حوزه های مختلف شوند اما با ماهواره، کامپیوتر سروکار نداشته باشند و شبکه جهانی (اینترنت) را نشناسند.

 و از سوی دیگر طبق پژوهش های انجام شده کودکان ۲۰ برابر بیش از بزرگسالان از تلویزیون اثرپذیری دارند، یعنی ۲۰ برابر مادر، کودکش از تلویزیون و برنامه های آن اثر می‌پذیرد.

در اینجا سعی داریم در مورد این معضل اجتماعی و روش هایی برای همسویی زندگی خود و تربیت کودکانمان با پیشرفت های روز، چند نکته کلیدی را یادآور شویم.

چند سال پیش از سوی محققان و کارشناسان علوم تربیتی با توجه به شرایط آن زمان در مورد برخی کانالهای ماهواره ای و اعتیاد به ماهواره و اینترنت به خانواده ها هشدارهایی داده شد، اما کمتر کسی به آنان توجه نمود!

همانطور که چند سال پیش تصور استفاده از ماهواره و اینترنت در این سطح غیر ممکن می نمود و تا این اندازه جزء سرگرمی های اصلی خانواده ها نبود! اما امروز اگر سری به خانواده های شهرمان بزنیم تقریبا بخش اعظم و قابل توجهی از این خانواده ها به خصوص خانواده های جوانتر و دارای فرزند خردسال، ماهواره از ضروریات زندگی شان شده،در حالی که با نحوه ی استفاده درست از آن آشنا نیستند!! پس ممکن است این بار ما خبر ساز روزنامه ها و سایت های خبری شویم…

یکی از ضعف ها و ناآگاهی هایی که ما یعنی اکثر مخاطبین شبکه های ماهواره ای داریم عدم تربیت سواد بصری است. سواد بصری عنصری کلیدی است که باید به کودکان آموزش داده شود، اما متاسفانه ما و کودکان کمترین بهره را از این علم داریم. ما باید بتوانیم نیازهای آموزشی و تربیتی سنین مختلف فرزندانمان را تشخیص دهیم و الگویی مناسب برای آنها باشیم، تا کودکان بتوانند به طور مستقل از رسانه‌ها استفاده کنند و بدون نظارت ما بهترین راه را برای امروز و آینده خود انتخاب نمایند.

پس باید فکری کرد و چاره ای اندیشبد…

آیا تا بحال از خودتان پرسیده اید که هزینه های میلیارد دلاری برای ساخت انیمیشن و حتی سریال ویژه کودکان به منظور سرگرمی کودکان ما ساخته شده، و این هزینه ها از سر دلسوزی بوده ؟

آیا کودکی که همراه پدر و مادرش سریال‌های ماهواره‌ای را می‌بیند، گاهی با نقش دختران و پسران هم سن و سال خودش همزاد ‌پنداری نمی‌کند؟

آیا پدر و مادر کودکی که او در سریال‌های ماهواره می‌بیند، شبیه پدر و مادر خودش رفتار می‌کنند؟

آیا تسخیر ذهن نوجوان توسط رسانه ها و ایجاد اعتیاد به دیدن برنامه های آن، بی رغبتی نسبت به فعالیت های اجتماعی، کم شدن علاقه به مطالعه کتاب های مفید و موثر به علت اعتیاد به دیدن صحنه های مستهجن که نفس تشنه ی آن است، بلوغ زودرس و دچار شدن به انواع بیماری های روحی و جسمی، گرفتن فرصت اندیشیدن از آنها که تمامی این امور به طرز شگفت آوری توسط متفکران این رسانه ها برنامه ریزی شده است، کافی نیست؟

آیا بهتر نیست که کارشناسان و مشاوران ما در زمینه مسائل کودک، به فکر راه چاره باشند..؟

آیا خانواده ها برنامه هایی برای استفاده صحیح خود و کودکان شان از این امکانات دارند..؟

به نظر شما چه باید کرد..!؟

کودکان در خانواده، استفاده از رسانه‌های گروهی را به همان طریقی می‌آموزند که لباس بر تن کردن یا مسواک زدن را یاد می‌گیرند. دقیقا در مورد تماشای تلویزیون نیز عادات بعدی آنان، بستگی به چگونگی استفاده‌ی والدین، خواهران و برادران از آن دارد.

عدم کنترل فرزندان را نباید با مهربانی یکی دانست، والدین باید بتوانند با آگاهی و برنامه ریزی مناسب،  تفریحات کودکان و نوجوانان خود را به سمت بخش های علمی، ادبی و هنری سوق داده و با محکم کردن پایه های فرهنگی، قدم های مثبتی برای آینده خود و فرزندانشان بردارند.

با توجه به حساسیت موضوع باید به شدت نگران آینده فرزندانمان باشیم، چرا که این بار فقط جسم فرزندان ما در خطر نیست. بلکه روح و روان و طرز تفکر فرزندانمان که نیروی محرکه ی جامعه هستند در خطراست. لذا بایستی نهایت تلاشمان را در جهت رهایی از آن به کار بریم و با استفاده از راهنمایی های کارشناسان علوم تربیتی کودکان، آینده  زیبا برای فرزندانمان به ارمغان آوریم. ان شاالله

اگر باور داشته باشیم که ذهن کودکانمان با چه سرعت و دقتی از عناصر موجود در محیط زندگی شان رنگ می گیرند، ممکن است به گونه ای دیگر به این موجودات لطیف و آنچه که به عنوان وسائل سرگرمی آنها معرفی شده اند، نگاه کنیم.

تکرار پیام اثر خود را خواهد گذاشت و جادو می کند. حتی با وجود تکثر رسانه ای در عصر حاضر تکرار پیام هنوز دارای اثر می باشد و می تواند باورها را تقویت، اصلاح و یا حتی ایجاد نماید.

—————————————————————————————————–

منبع :

– سایت های اینترنتی مربوط به مشاوره و روانشناسی کودکان

– پایگاه خبری تحلیلی اترک

– سایت همشهری انلاین

www.tebyan.net

www.andisheqom.com