موسیقی جدید، سیاچمانه و موسیقی اصیل و سنتی را به حاشیه رانده است“ به یقین و به اذعان همه مردم اورامی زبان ماموستا “عثمان هورامی” سلطان سیاچمانه است، که متاسفانه سالهاست که مردم کردستان و اورامانات در آرزوی شنیدن صدای سیاچمانه اش هستند .
نوای سیاچمانه، نوایی آشنا و برخاسته از دل منطقه اورامانات استان کردستان و کرمانشاه است، نوایی که بدون نیاز به هیچ ابزار و ادوات موسیقی و یا دستگاهی شکل می گیرد و صرفا حنجره شخص خواننده، اصلی ترین نقش را در آن ایفا می کند.
هورامان سرزمین ترانه هاست، ترانه هایی در وصف طبیعت بکر و زیبای آن، سرزمین عارفان، شاعران و سرزمین مهر و عطوفت است.
ترانه‌های اورامانی که در اصطلاح محلی به “گورانی” معروفند بسیار متعدد و متنوع اند، این ترانه ها عمدتاً موسیقی به همراه نداشته و فقط با صوت و آهنگ خوانده می شوند.
منطقه هورامان (اورامان) ناحیه ای کوهستانی است که به دو بخش شمالی شهرستان پاوه (بخش مرکزی و بخش نوسود)، بخشی از استان کردستان (شامل مریوان و مناطق اطراف آن) و مناطقی از کشور عراق را در بر می گیرد، آن بخش از منطقه هورامان که در داخل مرزهای کشور ایران قرار دارد، خود به دو بخش “هورامان تخت” و “هورامان لهون” قابل تقسیم است.
از معروفترین ترانه‌های اورامان می‌توان به سیاچمانه اشاره کرد، سیاچمانه یکی از ترانه های دنیای پهناور موسیقی باستانی اورامان است و اصالتا متعلق به نواحی اورامی زبان کردستان است، زیرا در هیچ جای دیگر از این کره خاکی نمی توان این نوا را شنید و برای پی بردن به اصیل بودن و تعلق داشتن هر چیزی به یک منطقه، همین بس است.
گفت و گو اختصاصی ایسنا با سلطان سیاچمانه:
“موسیقی جدید، سیاچمانه و موسیقی اصیل و سنتی را به حاشیه رانده است“
به یقین و به اذعان همه مردم اورامی زبان ماموستا “عثمان هورامی” سلطان سیاچمانه است، که متاسفانه سالهاست که مردم کردستان و اورامانات در آرزوی شنیدن صدای سیاچمانه اش هستند، اعتقاد بر این است که سالها باید، تا مادر گیتی هنرمند دیگری همچون او بزاید.
کاک عثمان در کجا به دنیا آمده اید و در حال حاضر چند سال سن دارید؟
من در روستای “کیمنه” از توابع منطقه اورامانات کردستان به دنیا آمده و در حال حاضر ۷۷ سال سن دارم.
چه چیزی باعث شد که شما به خواندن سیاچمانه روی بیاورید؟
سیاچمانه خواندن استعداد خاص خود را می طلبد و من این را از پدر و مادرم به طریقه وراثت کسب کرده بودم، من از همان زمان کودکی در محافل و جشن ها سیاچمانه می خواندم و با تشویق اطرافیان مواجه می شدم و این دلیل خوبی برای من بود تا سیاچمانه بخوانم و آن را ادامه دهم.
آیا اساتیدی در این زمینه داشته اید؟
نه متاسفانه استادی نداشته ام و بیشتر پیشرفت خودم را مرهون تکرار و تمرین خودم می دانم.
به نظر شما قدمت سیاچمانه به چند سال پیش برمی گردد؟
باید بگویم که از قدمت آن زمان مشخصی در دست نیست، اما این را شنیده ام که در زمان پیامبر اکرم(ص) سیاچمانه را در وصف ایشان به کار برده اند، زیرا سیاچمانه به معنای “سیاه چشم” است و چشمان مبارک حضرت محمد(ص) نیز سیاه بوده اند و به همین دلیل سیاچمانه را در وصف چشمان مبارک ایشان سروده شده و به کار برده اند.
شما چند آهنگ ضبط شده دارید؟
قریب به ۳۰۰ آهنگ ضبط شده و بلکه بیشتر نیز دارم که خودم مسبب و پایه گذار اصلی آنها بوده ام.
اسم چند نفر از سیاچمانه خوانان گذشته یا حال را برای نام ببرید؟
خوشبختانه در هر منطقه کردستان سیاچمانه خوان خاص خود آن منطقه را داشته ایم که از آن جمله می توان (احمد نازاری، حاجی محمد روش، محمد بخشه، محمد حسین ،محمد رحیم، مام زوراو، مام مجنون، مام حیدر لطفی، مام عارف در بیاره، حسن رحمانی سیاو در هورامان و حسین محمد رشید و …) را نام برد.
جایگاه کنونی سیاچمانه را چگونه می بینید؟
متاسقانه باید بگویم که موسیقی جدید، سیاچمانه و موسیقی اصیل و سنتی را به حاشیه رانده است و ابزار و ادوات جدید موسیقی دیگر جایی برای موسیقی های اصیل و سنتی باقی نگذاشته است و مردم به دلیل هجوم همین ابزرآلات جدید، دیگر کمتر از قبل از موسیقی سیاچمانه استقبال می کنند.
شما با ابزارآلات جدید موسیقی مخالفید؟
نه من مخالف نیستم بلکه آنها نیز در جای خود خوب هستند، من طی چند سال اخیر تعدادی از آهنگ های قدیمی ام مانند (کرمان کرمانه، باوانم، خره له خرخال و …) را با همین ابزارآلات جدید موسیقی آهنگ گذاری کردم و توسط دوستان به بازار عرضه شد.
در حال حاضر به فعالیت موسیقایی خاصی می پردازید؟
نه، متاسفانه من حدود ۲۲ سال است که به دلیل مشکلی که برای حنجره ام پیش آمده دیگر نتوانسته ام سیاچمانه بگویم و علی رغم چندین عمل جراحی که انجام داده ام نتوانسته ام بهبودی خودم را حاصل کنم.
آیا کسانی مانند فرزندانتان توانسته اند راه شما را بروند و سیاچمانه بگویند؟
بله یکی از پسرانم به اسم “دلسوز کیمنه ای” می تواند سیاچمانه بگوید، البته با شخص دیگری که اسمش دلسوز خالدی است متفاوت بوده و یکی نیستند.
چه سخنی برای سیاچمانه خوانان حال حاضر دارید؟
از آنها می خواهم که نگذارند سیاچمانه به دست فراموشی سپرده شود، تمدن اصیل خودشان را فراموش نکرده و خودشان را نشان دهند تا هنر سیاچمانه در جامعه گسترش و نشر پیدا کند.
آیا از طرف مسئولان حمایتی از شما به عنوان یک هنرمند به عمل می آید؟
نه متاسقانه حمایتی نشده و نمی شود، استاد شجریان به من لقب “حنجره طلا” را داده اند و انجمن فرهنگی- هنری ڤه‌ژین نیز اردیبهشت ماه سال ۹۱ در شهرستان مریوان گرامیداشتی را برای من برپا کردند و بدین مناسبت نشان “بلوط زرین” را به من اعطا کردند.
در پایان باید گفت که متاسفانه بازهم سریال تکراری حمایت نکردن مسئولان از این نوع هنرمندان همچنان وجود دارد و چه زیبا بود که همه حمایت ها و بزرگداشت ها قبل از رفتن این عزیزان از دنیا بود.
گزارش از ویدا باغبانی، خبرنگار ایسنا
ثبت دیدگاه