جمع آوری: فرزان خاموشی / مهمترین و بزرگترین احترامی که رمضان دارد آن است که خداوند این ماه مبارک را جدا از سایر ماه ها به نزول آیات قرآنی اختصاص داده است. اما حقیقت تلخ این است که قرآن در میان ما جایگاه عالی خود را پیدا نکرده است.
در این مورد استاد عمر عبید حسنه می فرماید: امروزه شرایط بیشتر مسلمانان نسبت به قرآن ناخوشایند است. پیوندشان با قرآن نیز محکوم به جدایی است تا حدی که می ترسیم بگوییم دردهای امت ها یپیشین که قرآن از آنها بر حذر داشته و پیامبر نسبت به آن هشدار داده، به عقل انسان مسلمان سرایت نموده است: وَمِنْهُمْ أُمِّیُّونَ لاَ یَعْلَمُونَ الْکِتَابَ إِلاَّ أَمَانِیَّ وَإِنْ هُمْ إِلاَّ یَظُنُّونَ ( ( و بعضى] از آنان بى‌سوادانى هستند که کتاب [خدا] را جز خیالات خامى نمى‌دانند، و فقط گمان مى‌برند.) ۷۸:بقره.
ابن تیمیه می گوید از ابن عباس و قتاده درباره ی این فرموده خداوند (وَمِنهُم اُمیُّونَ :برخی از اینان بی سوادند)نقل است که گفته اند با مفاهیم کتاب آشنایی ندارند و حفظ و قرائت آن را می دانند اما نمی فهمند و نمی دانند در آن چه وجود دارد.
امام طبری می فرماید: إنی لأعجبُ ممَّن یقرأُ القرآنَ،کیفَ یتلذَّذُ بقراءتِهِ،ولم یفهم معناه: به درستی که من تعجب می کنم از کسانی که قرآن می خوانند، چطور از قرآن لذت می برند در حالی که معنی آن را نمی فهمند.
دکتر یوسف قرضاوی در جواب این سوال که چرا اهل قرآن از کاروان دانش و پیشرفت های علمی جهان عقب مانده اند، می فرمایند: بخاطر این است که مسلمانان بخشی از قرآن را گرفته اند و بخشی دیگر را رها کرده اند و دیگر اینکه مسلمانان گمان کرده اند که برکت قرآن در این است که دیوارها را با آیات قرآن تزئین نمایند یا آیات قرآن را بر سر مزار مردگان تلاوت نمایند، ولی ندانسته اند که برکت قرآن فقط در پیروی از قرآن است. خداوند می فرمایند: و این کتابی است پر برکت که ما آنرا فرو فرستاده ایم، از آن پیروی کنید.(آیه ی ۱۵۵:انعام)
سید قطب قرآن را اینگونه معرفی می کند: قرآن کریم قانون و برنامه ی زندگی امت زنده و پیشوای دلسوز آن می باشد. این قرآن کلماتی خشک و خالی و بی روح نیست که خوانده شده و بعد کنار گذاشته شود. بلکه قانون کامل است برای تربیت و زندگی عملی مسلمانان. در قرآن همه چیز و دوای تمام دردها موجود است و دیروز و امروز و فردا ندارد. قرآن چگونگی مسلمان بودن، مسئولیتش و چگونگی راهش را به مسلمانان نشان می دهد و موانع و لغزش های این راه که توسط دشمنانش ساخته و پرداخته شده نشان می دهد.
آری قرآن مکتب این امت و راهنمایش می باشد. اگر این امت با قرآن مشورت می کرد و راهنمایی هایش را از قرآن می گرفت و قوانین آن را در زندگی بکار می بست، دشمنانش به هیج وجه نمی توانستند روزی از روزها او را مورد حمله قرار دهند و او مغلوب سازند. اما هنگامی که امت پیمانش را با پروردگار خود برهم زد و قرآن را ترک کرد، دچار ذلت شد. قرآن را برای سرگرمی و نوازش گوش ها و به صورت دعا و نوشته جات در آورد و به راستی امت از قرآن غافل گشت و راهی را برگزید که غیر راه قرآن بود. به همین خاطر رهبری بشریت را از دست داد و خود در حاشیه ی کاروان بشریت قرار گرفت.
پس به قرآن برگردیم که خداوند آنرا چنین توصیف فرموده است: قَدْ جَاءکُم مِّنَ اللّهِ نُورٌ وَکِتَابٌ مُّبِینٌ*یَهْدِی بِهِ اللّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوَانَهُ سُبُلَ السَّلاَمِ وَیُخْرِجُهُم مِّنِ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِهِ وَیَهْدِیهِمْ إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِیمٍ (از سوی خدا نوری و کتاب روشنگری به پیش شما آمده است خداوند با آن کسانی را به راههای امن و امان هدایت می‌کند که جویای خوشنودی او باشند ، و با مشیّت و فرمان خود ، آنان را از تاریکیها بیرون می‌آورد و به سوی نور می‌برد ، و ایشان را به راه راست رهنمود می‌شود)مائده:۱۵،۱۶ .
ویژگی های قرآن:
قرآن کتاب خدا:
برترین ویژگی قرآن آن است که کتاب خداوند متعال و در بردارنده ی کلام و پیام او خطاب به آخرین پیامبرش حضرت محمد (ص) است.
خانم نبیهه اَبّوت، استاد مطالعات سامی در دانشگاه کالیفرنیا، گفته است: محتوای قرآن هر چیزی که باشد، هرگز ساخته و پرداخته ی آدمیان نیست، اگر فرود آمدن آن را از جانب خداوند انکار کنیم، معنایش آن خواهد بود که شخص محمد را خدا دانسته ایم.
کتاب مصون و محفوظ:
یکی از ویژگی های قرآن، محفوظ و دست نخورده ماندن آن است. خداوند متعال خود عهده دار حفاظت از قرآن گردیده و پاسداری از آن را به هیچ کس دیگری نسپرده است، و همچون دیگر کتاب های آسمانی نیست که خداوند مواظبت از آنها را به پیروانشان سپرده باشد،همچنان که خداوند متعال در مورد ایشان می فرماید:
بِمَا اسْتُحْفِظُواْ مِن کِتَابِ اللّهِ (مائده:۴۴)
بخاطر آنکه حفاظت از کتاب خداوند به ایشان سپرده شده بود.
معنای حفاظت خداوند از قرآن، مصون ماندن آن از هرگونه تغییر و زیاد و کم کردن است که احکام و تعالیم دیگر کتاب های آسمانی اعّم از تورات و انجیل در گذشته با آن روبه رو شده اند.
قرآن معجزه جاویدان:
یکی دیگر از ویژگی های قرآن معجزه بودن آن است. قرآن معجزه ی بزرگ رسول خدا (ص) است که علی رغم ظهور معجزات بسیار دیگری بر دست ایشان، آن حضرت مردم عرب را با غیر قرآن به هماوردی نخوانده و تحدّی نکرده است.
کتاب روشن و آسان:
یکی دیگر از ویژگی های قرآن این است که کتابی (مبین) است و برای فهم و درک و برداشت از آن بسیار ساده و آسان است، همچون کتاب های فیلسوفان نیست که با عبارات و کلمات گنگ و پیچیده ادا شده باشد.
قرآن دائره المعارف دین:
قرآن دائره المعارف دین و اخلاق است. کتابی است که همه ی معارف و مسائل دین و زندگی را در بر دارد.
کتاب همه ی زمانها:
کتاب همه ی زمانها بودن قرآن بدین معناست که کتابی است جاویدان، و به عصر و زمان خاصّی تعلق ندارد و از آنِ یک نسل یا چند نسل نیست که زمان آن به سر آید. منظور این است که احکام و اوامر و نواهی آن زمان دار و موقت نیستند که با گذشت زمان، عمل به آنها متوقف گردد.
کتاب همه ی انسانها:
علاوه بر آنچه گذشت، قرآن کتاب همه ی انسانها و کتاب همه ی دوران های زندگی بشر است، و خداوند آن را وسیله ی هدایت برای همه ی مردم و همه ی جهانیان قرار داده است، چنانچه می فرماید:
شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِیَ أُنزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِّلنَّاسِ (بقره:۱۸۵)
ماه رمضان که در آن قرآن برای هدایت مردم نازل شده است.
در پایان در مورد جایگاه قرآن و اهمیت آن به روایت ترمذی از حارث اعور و از حضرت علی بن ابی طالب (رض) آمده است که گفت از پیامبر (ص) شنیدم که فرمودند: بی گمان در آینده فتنه هایی پی در پی می آیند و بر این امت عارض می شوند. گفتم: ای رسول خدا راه نجات از آنها در چیست؟ گفت: در کتاب خدای تبارک و تعالی است، که در آن اخبار پیشینیان و مسیر آنها و اخبار آنان که می آیند و حکم آنچه در میان شما است، آمده است.
این کتاب سرنوشت ساز و حکم آن قطعی و جدی است و شوخی بردار نیست. هرکس از روی عناد از آن سر باز زند، خداوند وی را در هم می شکند و هر کس هدایت را در غیر آن جویا شود، خداوند او را گمراه می سازد. قرآن پیوند متین ارتباط با خداوند است و روشنگر و تاریکی زدای گمراهی ها و ذکر حکیم و صراط مستقیم خداست.
تنها در پرتو آن است که هواها منحرف نمی شوند و زبان ها پراکنده و متفرق نمی گردند و دانشمندان از آن سیر نمی شوند و با مطالعه ی زیاد آن کهنه نمی شوند و شگفتی های آن به پایان نمی رسند… هرکس از آن بگوید راست گفته و هرکس بدان عمل کند مزد و پاداش خویش را به دست می آورد و هرکس بدان حکم کند عدالت ورزیده و هرکس مردم را بدان فرا خواند به راستی به راه راست هدایت شده است.
ثبت دیدگاه