گردآورنده : کلثوم حسن زاده / خانواده یک گروه کوچک در جامعه است که اعضای آن به تنهایی با هم زندگی نمی‌کنند، بلکه در ضمن با هم بودن روابط معنا داری باهم دارند، که سبب بقای خانواده می‌باشد.
خانواده به عنوان گروهی کوچک اما مؤثر در یک جامعه نقشی حیاتی دارد، این خانواده پس از گذراندن مراحلی با هدف تداوم و انسجام در جهت رفع نیارهای گروه فعالیت می‌کند. یکی از عواملی که پایداری و انسجام بدان می‌بخشد، حفظ پیوند محکم عاطفی بین اعضاء می‌باشد و یکی از مهمترین عوامل حفظ و گسترش این پیوند، وجود ارتباط صحیح بین افراد است که از طریق گفت‌وگو و تفاهم و درک متقابل صورت می‌پذیرد، در واقع در اثر این گفت‌وگوهای صمیمی است که با عنایت به مؤلفه‌های گوش دادن و همدلی، پیوندی محکم و عاطفی در خانواده شکل می‌گیرد و استحکام می‌یابد؛ اما عواملی وجود دارد که موجب آسیب رساندن و متزلزل کردن این پیوند می‌شود و مشکلات بسیاری را به دنبال دارد:
یکی از این آسیب‌ها، تمایل به فرد گرایی و دوری از ارتباط جمعی و باهم بودن در محیط خانواده است. از عوامل مهم پدید آورنده چنین آسیبی، انواع وسایل رسانه‌ای و شبکه‌های اجتماعی در دنیای مجازی است. به گونه‌ای که این ابزارها هر یک از اعضای خانواده را به خود مشغول کرده و آنها را از ارتباط‌های عاطفی و نشست‌های جمعی و چهره به چهره باز داشته و به جای آن فضای انفرادی در محیط خانواده و نهایتاً جامعه درست می‌کند. هرچه تکنیک رسانه‌ها گسترش یافته و متنوع‌تر می‌شود، بیشتر توجه افراد را به خود جلب کرده و موجب فردگرایی افراد شده و آنها را از محیط گرم خانواده دورتر می‌کند. بدین ترتیب خانواده به خوابگاه تبدیل شده که افراد تنها تعاملی فیزیکی با هم دارند.
رشد و برتری تکنولوژی در این زمینه، به شیوه‌ای سرسام‌آور توجه افراد را به خود معطوف کرده که سرانجامی جز رقابت و گرایش بیش از اندازه و در نتیجه ایجاد ارتباط الکترونیکی به جای گفت و گوی صمیمی و عاطفی بین افراد ندارد.
«مک گایر» ورود ابزارهای رسانه‌ای را به ورود بیگانگان تعبیر کرده که آزادانه در هر ساعتی از شبانه روز به همه جای خانه سرزده و تأثیر می‌گذارد… .
بیگانه‌ای که کاملا مطیع وی شده‌ایم، افراد زیادی هستند که محدودیتی برای دنیای مجازی قائل نیستند، به ویژه با وجود گسترش برنامه‌های ارتباطی واتساپ، وایبر و… که کاربردشان بیشتر به چشم می‌خورد و وجود انواع گروه‌های متنوع با اهداف متفاوت، ساعت‌های متوالی افراد را به خود مشغول می‌کند، تا جایی که فضای صمیمی و غذای گرم سرسفره به فضایی سرد با غذایی سرد مبدل گشته و حضور در شبکه‌های اجتماعی مجالی برای حضور قلب در خانواده نگذاشته است، به ویژه اگر استفاده صحیح آن فرهنگ سازی نشده باشد و حضور همیشگی در دنیای مجازی حتی موقع خواب و عبادت، موجب می‌شود که قلب همراه همراهان مجازی بوده و جسم فیزیکی در محیط فیزیکی خانه باشد.
از طرف دیگر سهولت ارتباط با افراد متفاوت گاهی موجب بروز مشکلات بسیاری در خانواده و در بعضی موارد، از هم پاشیدن خانوداه می‌شود. این مشکلات دامن همه افراد خانواده را گرفته و هر کدام به نوعی در کمین این آسیب‌ها قرار می‌گیرند.
زنان که بیشتر در محیط محدود خانه به سر می‌برند، جهت پر کردن اوقات فراغت، گرایش بیشتری به این شبکه‌ها دارند و چون آن را فضای متفاوت و قابل توجه می‌یابند، در معرض خطرات بیشتری قرار می‌گیرند. حضور بیش از اندازه در شبکه‌های اجتماعی موجب از بین رفتن متانت و حیا و احترام در بین افراد می‌شود.
آسیب دیگری که به وفور به ویژه در بین زنان دیده می‌شود، چشم و هم چشمی است. به نمایش گذاشتن امکانات زندگی شخصی در این شبکه‌ها، مشکلاتی را برای خانواده‌ها بوجود آورده و سطح انتظارات را بالا می‌برد، هر چند این مشکل دامنگیر همه افراد خانواده می‌باشد اما در بین خانم‌ها بیشتر دیده می‌شود. بدین ترتیب مرد خانه را تحت فشار قرار می‌دهند، زندگی خویش را فراموش کرده و به جای افزایش محبت و صمیمت، خواهان ازدیاد وسایل منزل می‌باشد. حتی گاهی نتیجه‌ای دردناک داشته و موجب از هم پاشیدن خانواده شده است.
نوجوانان که در سن حساسی قرار دارند، اگر آموزش داده نشوند، با افراد متفاوت و دارای افکار متنوع آشنا شده و بسیار دیده شده که دچار لغزش شده و آسیب‌های جبران ناپذیری را متحمل شده‌اند. نوجوانانی که به جای اهتمام دادن به درس‌های مدرسه و تربیت اسلامی، وارد دنیای مجازی شده و چه بسا اگر به حال خود واگزارده شوند و تفهیم نشوند خوب و بد آن را از هم تشخیص نداده و به بیراهه کشیده شوند.
حتی بچه‌های دبستانی نیز از نفوذ به دنیای مجازی بی‌بهره نبوده و امروزه هر کدام از این بچه‌ها تبلتی در دست داشته و گوشه‌ای مشغول انواع بازی‌های رایانه‌ای و اینترنتی هستند. پسرها که گرایش بیشتری به بازی‌های جنگی و خشن دارند با سرشتی تندخو و پرخاشگر بار آمده و دخترخانم‌ها نیز با کمک برنامه‌های آرایشی، جهت آرایشگری آموزش داده می‌شوند. بدین ترتیب از لذت‌های دنیای کودکانه و بازی‌های دسته جمعی و گروهی در دنیای واقعی و همچنین تربیتی اجتماعی و دینی محروم می‌شوند.
عده‌ای از افراد ساعت‌های متوالی را در شبکه‌های اجتماعی به بهانه مطالعه بسر برده و خود را مبری از خطرات آن می‌دانند، در حالیکه در خلال آن متوجه چت و بگوومگوهای غیر ضروری شده و اوقات زیادی هدر می‌دهند. و آنان را از مطالعه مفید و هدفمند باز می‌دارد، قابل تامل است که مطالعه مطالب کوتاه و گاهاَ جعلی و دور از واقعیت چیزی بر دانش فرد نمی‌افزاید، تنها بخشی از اوقات گرانبهای فرد هدر می‌رود.
حایز اهمیت است که مطالب گفته شده به معنای نفی منافع رسانه‌ها نمی‌باشد، چه بسا در صورت فرهنگ سازی استفاده صحیح برای هر یک از افراد مختلف خانواده از این ابزارها، فواید فراوانی داشته و جهت سهولت و پیشبرد بسیاری از کارهای روزانه کمک زیادی برای انسان داشته باشند، تا جایی که انجام برخی کارها بدون دخالت انواع رسانه‌ها میسر نباشد. پس می‌توان با استفاده صحیح از کارکرد اصلی رسانه‌ها منافع آن را افزایش و مضراتش را به حداقل رساند.
منبع : اصلاح وب
ثبت دیدگاه