در هفته‌های اخیر زمین لرزه‌های متعددی در سراسر کشور اتفاق افتاده و باعث به وجود آمدن شایعاتی شده است. در این مطلب قصد داریم علت زلزله های اخیر ایران را بررسی کنیم.
وقوع زمین لرزه های پیاپی در ایران باعث به وجود آمدن شایعات زیادی در شبکه های مجازی شد. بعضی‌ها این حوادث را به عوامل غیرطبیعی و انسانی ربط می‌دهند، اما کارشناسان و محققان می‌گویند بیشتر شهرهای ایران روی خط گسل قرار دارند و وقوع چنین زلزله‌هایی اصلا عجیب نیست. با این حال، این موضوع نیاز به بررسی جدی‌تری دارد. در این مطلب قصد داریم علت زلزله های اخیر در ایران را بررسی کنیم.
طی یکی دو ماه اخیر، چندین و چند زمین لرزه در مناطق مختلف کشور رخ داد و موجب نگرانی و وحشت مردم شده است. زلزله ۷.۳ ریشتری کرمانشاه و پس لرزه‌های پیاپی آن، زلزله‌های متعدد در هجدک کرمان و زلزله ۴.۸ ریشتری لنگرود تنها مواردی از ناآرامی‌های زمین در هفته‌های اخیر بوده و شایعات مربوط به وقوع زلزله شدید در تهران از همیشه جدی‌تر شده است. در همین میان، بسیاری از افراد از جو ایجاد شده و ترسی که به جان مردم افتاده سوءاستفاده کرده و شایعاتی را در شبکه های اجتماعی منتشر می‌کنند.
قرارگیری ایران بر روی کمربند زلزله، علت زلزله های اخیر است
محققان زمین‌شناسی در مورد علت زلزله های اخیر ایران می‌گویند قرار گرفتن کشورمان بر روی کمربند زلزله باعث این اتفاقات طبیعی شده است. متاسفانه بیشتر شهرهای ایران روی این کمربند قرار دارند و به همین دلیل در هفته‌های اخیر زمین لرزه را احساس کرده‌اند. البته بعضی از شهرها هم در مناطقی هستند که با عنوان مناطق سفید شناخته می‌شوند و نسبت به مناطق دیگر کم‌خطرتر هستند. در این نواحی، احتمال وقوع زلزله‌های بالای ۶ ریشتر حتی در بازه زمانی ۳ هزار سال یک‌بار هم وجود ندارد.
کویر لوت یا کویر مرکزی ایران جزو مناطق سفید محسوب می‌شوند، اما ساکنان زیادی ندارند. نوار سنندج-سیرجان که شامل شهرهایی چون اصفهان، سنندج، اراک و همدان می‌شود هم از لرزه‌خیزی بسیار پایینی برخوردارند و خطر کمتری ساکنان این شهرها را تهدید می‌کند. همچنین ناحیه جنوب اهواز به سمت آبادان و خرمشهر هم در منطقه سفید قرار دارد و به جز این نواحی، بقیه مناطق ایران جزو مناطق پرلرزه کشور به شمار می‌روند.
در عکس زیر نیز مناطق زلزله خیز ایران مشخص شده‌اند؛ یعنی مناطقی که به علت قرارگیری بر روی کمربند زلزله جزو مناطق پرلرزه محسوب می‌شوند. این نقشه توسط پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله تهیه شده و خطر وقوع زمین لرزه در مناطق مختلف ایران را نشان می‌دهد. در نقشه زیر، رنگ تیره‌تر نشان‌دهنده خطر زلزله بالاتر است.
در کشور ما گسل‌های زیادی وجود دارد و همسایگی این گسل‌ها با چندین شهر باعث شده تا معمولا یک زمین لرزه در چندین شهر احساس شود. حتی گاهی ممکن است شهرهایی که در مناطق سفید قرار گرفته‌اند هم به دلیل همسایگی با مناطق پرلرزه، از این لرزش‌ها بی‌نصیب نمانند. در جدول زیر، چند مورد از مهم‌ترین گسل های ایران و منطقه قرارگیری آن‌ها را مشاهده می‌کنید:
گسل های مهم ایران
| ردیف | نام گسل | منطقه قرارگیری گسل |
| ۱ | گسل کوه خضر | از بین قسمتی از شهر قم عبور می‌کند |
| ۲ | گسل اصلی جوان زاگرس | از کنار شهر مریوان عبور می‌کند |
| ۳ | گسل غربی فروافتادگی دریاچه ارومیه | از کنار شهر ارومیه عبور می‌کند |
| ۴ | گسل بافران | از جنوب شهر نایین عبور می‌کند |
| ۵ | گسل هیرمند | از نزدیک شهر زاهدان عبور می‌کند |
| ۶ | گسل مکران | از نزدیک شهرهای ساحلی جاسک و چابهار عبور می‌کند |
| ۷ | گسل ساحلی بندرعباس | از شهر بندرعباس عبور می‌کند |
| ۸ | گسل اهواز | از وسط شهر اهواز عبور می‌کند |
| ۹ | گسل تبریز | شمال شهر تبریز |
دانلود نقشه گسل های فعال ایران در مقیاس ۱:۲۵۰۰۰۰۰
طبیعتا قدرت تمام زلزله‌هایی که در مناطق پرلرزه ایران رخ می‌دهد تفاوت دارد که علت آن نیز متفاوت بودن گسل‌های نام‌برده است. با توجه به این موارد، علت زلزله های اخیر ایران و ارتباط آن‌ها به گسل‌های فعال کشور مشخص می‌شود و انتشار برخی شایعات در فضای مجازی تنها باعث ایجاد ترس و واهمه برای مردم خواهد شد.
ثبت دیدگاه