نویسنده: شیخ محمد حسن الددو /// ترجمه: عبدالرحمن عزام /// از زمرهی عمدهترین آزمایشهای الهی که با هوای نفس انسانی، سر ناسازگاری دارد، انفاق مال در راه خدا است؛ زیرا به‌زعم مردم، مال محبوب نفس است و بقای وجودی آن مشروط به بقای مالی است که در دستان‌شان قرار دارد و در غالب امر آن را با زحمت و مشقّت و سختی به دست می‌آورند.
برای همین است که انفاق و مصرف آن در راه خدا امتحان و ابتلای سختی است که کم افرادی وجود دارند که بتوانند از این آزمون کامیاب بدر آیند؛ اما خداوند سبحانه و تعالی با بندگان ایماندارش معامله‌ای نموده است که به اساس آن بندگان جان و مال خویش را مایه گذارند و بر این معامله در تورات و انجیل و قرآن تأکید ورزیده شده است: «إِنَّ اللّهَ اشْتَرَى مِنَ الْمُؤْمِنِینَ أَنفُسَهُمْ وَأَمْوَالَهُم بِأَنَّ لَهُمُ الجَنَّهَ یُقَاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اللّهِ فَیَقْتُلُونَ وَیُقْتَلُونَ وَعْداً عَلَیْهِ حَقّاً فِی التَّوْرَاهِ وَالإِنجِیلِ وَالْقُرْآنِ وَمَنْ أَوْفَى بِعَهْدِهِ مِنَ اللّهِ فَاسْتَبْشِرُواْ بِبَیْعِکُمُ الَّذِی بَایَعْتُم بِهِ وَذَلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ[توبه:۱۱۱] «بیگمان خداوند (کالای) جان و مال مؤمنان را به (بهای) بهشت خریداری می‌کند. (آنان باید) در راه خدا بجنگند و بکشند و کشته شوند. این وعده‌ای است که خداوند آن را در (کتاب‌های آسمانی) تورات و انجیل و قرآن (به عنوان سند معتبری ثبت کرده است) و وعده راستین آن را داده است و چه کسی از خدا به عهد خود وفاکننده‌تر است؟ پس به معامله‌ای که کرده‌اید شاد باشید و این پیروزی بزرگ و رستگاری سترگی است».
خداوند متعال ایشان را به تجارتی سودمند در ازای مال‌شان فرا می‌خواند: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آَمَنُوا هَلْ أَدُلُّکُمْ عَلَى تِجَارَهٍ تُنجِیکُم مِّنْ عَذَابٍ أَلِیمٍ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَتُجَاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ بِأَمْوَالِکُمْ وَأَنفُسِکُمْ[صف:۱۰-۱۱] «ای مؤمنان! آیا شما را به بازرگانی و معامله‌ای رهنمود سازم که شما را از عذاب بسیار دردناک دوزخ رها سازد؟ (و آن این است که) به خدا و پیغمبرش ایمان می‌آورید و در راه خدا با مال و جان تلاش و جهاد می‌کنید».
در اینجا، خداوند مال را قبل از جان یاد نموده است. خداوند متعال هنگام فراخوان مردم به سوی انفاق در راه خود، سختی و مشقت انفاق را بر نفوس بشر و مخالفت هوای نفس با آن را در نظر داشته بر آن پاداش وافر و اجر فراوانی مرتب نموده است تا جایی که تا در سوره‌ی بقره هفتصد چند برابر آن ذکر شده است و در حدیثی صحیح از ابن عباس -رضی الله عنه- روایت است: پیامبر -صلى الله علیه وسلم- بخشنده‌ترین و سخی‌ترین مردم بر کار خیر بود، بیشترین سخاوتهای ایشان در ماه رمضان آن وقت که با حضرت جبرئیل – علیه السلام – ملاقات می‌کرد صورت می‌گرفت، تا رمضان تمام می‌شد هر شب با حضرت جبرئیل ملاقات می‌کرد، پیامبر – صلى الله علیه وسلم – تمام قرآن را برای جبرئیل عرضه می‌کرد، هر گاه حضرت جبرئیل به پیامبر -صلى الله علیه وسلم- می‌رسید سخاوت ایشان از باد وزان بیشتر بود». [متفق علیه]
باد وزان سریع و تند است و بر هر چیزی که میوزد آن را بر می‌افرازد و آن را زیر و رو می‌نماید، همچنان بذل و بخشش پیامبر خدا –صلی الله علیه و سلم- به هر چیزی تعلق می‌گرفت. هیچ چیزی در خانهی پیامبر یافت نمیشد مگر آن را در راه خدا به مصرف می‌رساندند و در سرعت بخشش طوری بودند که قبل از اینکه دیگران چیزی از ایشان بخواهند برایشان می‌بخشید. پیوند بخشش‌شان به دورترین اقوام می‌رسید درست همانند باد که در مدت زمانی اندک، مسافتی دور و دراز را میپیماید.
برادر مسلمانم!
این نکاتی بود که هرگاه در دل و جانت بگردد خداوند با آن‌ها در موج این مشکلات تو را بهره‌مند می‌گرداند در حالی که هیچ دوستی با تو این درد را شریک نشده و مسؤولیت بار آن را متحمل نمی‌شود و هیچ فامیلی در عوضت شب را به بیداری سپری نمی‌کند. متوجه نفس خویشتن باش! نفست را پشتیبانی کن، آن را متواضع و فروتن‌ساز و بیشتر و بالاتر از آنچه مستحقش است، بر او مده.
خوب متوجه باش که اگر شکست خوردی، بعد از خدا جز نفست کسی دیگر به تو رحم نخواهد کرد و آنگاه که شکست می‌خوری جز اراده‌ات کسی دیگر تو را یاری نمینماید و بعد از زمین خوردن، جز خودت کسی توان بلند نمودنت را ندارد. ارزش خود را به اساس مقیاس نظرداشت مردم مسنج؛ بلکه ارزش و اعتبار خویش را در نهاد خویشتن بجوی و هرگاه وجدان انسان راحت و شادمان شود، مقامش بلند می‌گردد. هرگاه خودت را شناختی، آنچه مردم درباره‌ات می‌گویند تو را خساره‌مند نمیگرداند!
مشغول غم دنیا مباش؛ زیرا آن از آن خدا است، غم روزی مخور؛ زیرا آن از جانب خدا است، غم آینده را مخور؛ زیرا آن به دست خدا است، یگانه غمت این باشد که چگونه پروردگارت را از خود راضی بگردانی؛ زیرا اگر الله متعال را راضی بگردانی، از تو راضی می‌گردد و تو را راضی می‌گرداند و تو را بسنده است و بی‌نیازت می‌گرداند.
از زندگی‌ای که دلت را گریان نموده ناامید مباش؛ بلکه همواره بگوی خدایا عوضی نیکوتر برایم در دنیا و آخرت نصیب فرما! اندوه به آسانی می‌رود و خوشی به فراخوان می‌آید، خداوند هرگز کار خیری که تقدیم نموده‌ای و مشکلی که دور ساخته‌ای و چشم غمگینی که خوش ساخته‌ای را فراموش نخواهد کرد.
زندگی‌ات را بر این باور اساس نه: نیکوکار باش اگر چه با کار نیکی روبرو نشوی، نیکوکاری تو برای مردم نیست؛ بلکه برای این است که خداوند متعال نیکوکاران را دوست می‌دارد.
دستانت را در باب اعطای صدقه باز و فراخ بدار، ریسمان‌های مصائب و مشکلات از دوش و گردنت، رها خواهد شد.
منبع : اصلاح وب
بدان و آگاه باش! نیاز تو به صدقه در دادن، بیشتر از نیازِ نیازمند در گرفتنِ آن است.
ثبت دیدگاه