مریض و مسافر، می‌توانند روزه نباشند

خدامی فرماید: «وَمَن کَانَ مَرِیضًا أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّهٌ مِّنْ أَیَّامٍ أُخَرَ» [سوره البقره ۱۸۵]
و هر کس که بیمار یا در سفر بود، پس (باید به تعداد روزهای که افطار کرده) روزهای دیگر را (روزه بگیرید).
کسی که از جهت جسمی قویّ باشد، روزه بودن برای وی بهتر و در غیر این صورت افطار بهتر می‌باشد.

خانمی که در عادت ماهانه و یا در ایام زایمان است، روزه‌ی آنها صحیح نیست: از عائشه (رضی الله عنها) روایت است که می‌فرماید: «در زمان وجود رسول خدا(ص) هنگامی که عادت ماهانه داشتیم، به قضای روزه فرمان داده می‌شدیم، و به قضای نماز خیر».(روایت از مسلم و…).
آنچه بر زن و مرد پیر و ناتوان و نیز مریضی که امید شفای وی وجود ندارد، واجب است:
افطار می‌کنند و به جای هر روز یک مسکین را طعام می‌دهند، نصف یک «صاع» از قُوتِ شهر برای هر روز، (یک صاع ٢۴٠٠ گرم می‌باشد که باید نصف آن را برای هر روز از روزه‌های فوت شده به فقرا بدهد).
خداوند می‌فرماید:
«و بر کسانی که توانائی آن را ندارند؛ لازم است کفاره بدهند، (و آن) خوراک دادن به مسکینی است، و هر کس که رغبت خود (بیشتر) نیکی انجام دهد پس آن برای او بهتر است» (البقره/۱۸۴)

ابن‌عباس می‌گوید: این آیه در مورد زن و مردپیر ناتوان نازل شده که به جای هر روز یک مسکین را طعام دهند.(روایت از بخاری).
و در صورتی که توانایی پرداخت طعام را نداشت، چیزی بر وی واجب نمی‌باشد.(فتاوی الصیام، محمد المسند).