گردآورنده : محمد حسین زاده
شاید شما هم آرزو کرده‌اید که ای کاش می‌توانستید گوشی تلفن همراه خود را از راه دور و بدون نیاز به اتصال به پریز برق شارژ کنید و یا این‌که وسایل الکتریکی خود را در هر جا که می‌خواهید و به صورت بیسیم به کار اندازید. جالب است بدانید که دانشمندان از سال‌ها پیش به فکر تحقق این آرزو‌ها بوده‌اند. یک قرن پیش بود که نیکلا تسلا ایده انتقال الکتریسیته بدون استفاده از سیم را مطرح و پیگیری کرد و به همین منظور یک سلسله آزمایش‌های مبتکرانه را به مرحله اجرا درآورد. او تعدادی لامپ‌الکتریکی را به صفحات فلزی معلق در یک میدان الکتریکی پرقدرت متصل کرد و کوشید آنها را به وسیله یک فرستنده الکتریسیته راه دور روشن کند. او در سال ۱۸۹۸ و پس از موفقیت در یک سری آزمایش‌های میدانی، پیشنهاد کرد که یک سیستم جهانی از برج‌های غول‌پیکر که در مجموع یک شبکه ارتباط بیسیم جهانی را تشکیل می‌دادند، به وجود آید که با استفاده از آن می‌شد الکتریسیته را به صورت بیسیم به اقصی‌نقاط جهان فرستاد.
این ایده با استقبال نسبی دولتمردان و سرمایه‌گذاران آمریکایی روبه‌رو شد و ساخت اولین برج از مجموعه‌های تشکیل‌دهنده سیستم جهانی تسلا در سال ۱۹۰۱ در جزیره لانگ آیلند آغاز شد. حامیان مالی این پروژه، چند بانک بزرگ از جمله جی پی مورگان بودند که پس از مدت کوتاهی و به دلایل مالی از ادامه حمایت‌های مالی خود پا پس کشیدند.
امروزه، ایده‌ای که در ذهن تسلا بود، دوباره جان گرفته و شرکت‌های بسیاری در حال مطالعه بر روی راهی برای انتقال الکتریسیته بدون استفاده از سیم و البته در مقیاس‌هایی محدود‌تر از آنچه که مورد نظر تسلا بود، هستند. به عنوان مثال، شرکت "وای تریسیتی"۲ توانسته است انرژی الکتریکی لازم برای روشن کردن یک تلویزیون ال سی دی از فاصله چند متری و بدون استفاده از سیم را ارسال کند. دانشمندان امیدوارند بتوانند انرژی مورد نیاز وسایل برقی کوچک از جمله حسگر‌های نصب شده در ساختمان‌ها و حتی ماشین‌آلات صنعتی کوچک را با کمک فرستنده‌های مایکروویو بیسیم نصب شده در فواصل مشخص تامین و ارسال کنند.
چیزی شبیه به جادو
به عقیده بسیاری، انتقال الکتریسیته به وسایل برقی بدون استفاده از سیم و از راه دور، چیزی شبیه به داستان‌های جادوگری است. دکتر "اسمیت" و دکتر "آلنسون سمپل"، از پژوهشگران دانشگاه واشنگتن توانسته‌اند به چند حسگر مخصوص سنجش رطوبت و دما از فاصله ۴ کیلومتری و از یک ایستگاه تلویزیونی، برقی‌رسانی کنید. این انتقال برق از یک فرستنده یک مگاواتی آغاز شده و به صورت انرژی الکتریکی ۶۰ میکرو واتی در حسگر دریافت می‌شود. یکی دیگر از محققان دانشگاه بنام "اسکات ساوث وود" نیز موفق شده است یک حسگر ویژه هواشناسی که قادر به اندازه‌گیری درجه دما و فشار هواست را با استفاده از انرژی الکتریکی راه دور به کار بیندازد.
شرکت نوکیا، بزرگ‌ترین تولید‌کننده گوشی‌های تلفن همراه در جهان نیز به موضوع انتقال بیسیم الکتریسیته توجه خاصی نشان داده‌است و در تلاش است با کمک دکل‌های فرستنده امواج رادیویی شامل فرستنده‌های رادیویی، تلویزیونی، Wi-Fi و موبایل یک سیستم جامع و فراگیر جذب و انتقال بیسیم الکتریسیته را پدید آورد.
براساس بررسی‌های انجام شده توسط مهندسان شرکت نوکیا، از هر کدام از فرستنده‌های ارسال‌کننده امواج رادیویی می‌توان تا ۵ میلی‌وات برق دریافت کرد که در مجموع انرژی الکتریکی برابر با ۲۰ میلی‌وات را تشکیل می‌دهد. این میزان الکتریسیته برای قرار دادن گوشی تلفن همراه در حالت آماده‌باش کفایت می‌کند اما برای شارژ کامل یک تلفن موبایل از راه دور به ۵۰ میلی‌وات انرژی راه دور نیاز است.
در نمایشگاه بین‌المللی لوازم الکترونیکی نیویورک که در ژانویه سال ۲۰۱۰ برگزار شد، اختراع جدیدی نظر بازدید‌کنندگان را به خود جلب کرد که قادر به جذب انرژی الکتریکی از فرستنده‌های رادیویی و تلویزیونی اطراف بود. از این اختراع جدید می‌توان برای شارژ تلفن‌های همراه استفاده کرد. براساس گفته‌های سازندگان این اختراع، از این دستگاه‌می‌توان برای انتقال الکتریسیته و شارژ وسایل برقی کوچک از قبیل حسگر‌ها، ماشین‌حساب و ساعت بهره‌برد و این امید می‌رود تا در آینده‌ای نزدیک بتوان برای شارژ گوشی‌های موبایل و دستگاه‌های پخش موسیقی نیز از این دستگاه استفاده کرد.
به هر حال، ایده جذب امواج رادیویی و استفاده از آنها برای تولید و انتقال انرژی رویایی است که می‌رود تا به تحقق بپیوندد و وابستگی و محدود بودن وسایل الکتریکی به سیم و پریز برق به زودی برطرف خواهد شد.
ترجمه: سید حسین علوی لنگرودی
منابع کتابی :
ویژ‌ه‌نامه علم و فناوری اکونومیست
ثبت دیدگاه