تحولات پرشتاب غرب آسیا وارد مرحلهای تازه شد. عصر امروز جنگندههای رژیم صهیونیستی مواضعی در خاک قطر را برای ترور سران حماس مورد هدف قرار دادند؛ اقدامی که بسیاری از تحلیلگران آن را نه یک حمله مقطعی، بلکه آغاز اجرای عملی سناریوی «اسرائیل بزرگ» میدانند. سناریویی که نخستوزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، بارها در سخنرانیهای اخیر خود بهطور تلویحی به آن اشاره کرده بود.
کشورهای عربی در سالهای گذشته با امید به کسب منافع اقتصادی، به توافقهای موسوم به عادیسازی و پروژه کریدور «هند-خاورمیانه-اروپا» یا IMEC پیوستند. آنان گمان میکردند که مشارکت با تلآویو و واشنگتن، موقعیت ژئوپلیتیکی و اقتصادیشان را تقویت خواهد کرد. اما حمله امروز رژیم صهیونیستی به قطر نشان داد که تلآویو نه به همکاری برابر، بلکه به برتریجویی و توسعه قلمرو خود میاندیشد.ایده «اسرائیل بزرگ» در هفتههای قبل، به موضوع بحث محافل سیاسی و رسانهای تبدیل شده است. طرحی که بر اساس سخنان اخیر نخستوزیر رژیم صهیونیستی بنیامین نتانیاهو به معنای گسترش قلمرو این رژیم تا مرزهای کشورهای عربی همچون سوریه، عراق، لبنان، اردن، کویت، عربستان و حتی مصر تعبیر میشود.در نگاه نخست، این پروژه بهعنوان طرحی توسعهطلبانه و سیاسی شناخته میشود، اما بررسی دقیقتر نشان میدهد هدف اصلی آن فراتر از تصاحب زمین است. این ایده میتواند با تجمیع منابع کشورهای هدف، حدود ۵۰۰ میلیارد بشکه نفت را تحت اختیار رژیم صهیونیستی قرار دهد؛ یعنی چیزی نزدیک به ۳۰ درصد از ذخایر نفتی جهان. علاوه بر آن، حدود هفت درصد ذخایر گاز دنیا نیز در حوزه نفوذ مستقیم این رژیم قرار میگیرد.اما بعد ژئوپلیتیکی این ماجرا حتی از منابع انرژی نیز مهمتر است. بر اساس تحلیل کارشناسان، تحقق طرح «اسرائیل بزرگ» به معنای تسلط بر کانال سوئز و خط لوله سومد است. این دو مسیر حیاتی، شاهراه اصلی انتقال انرژی بین خلیج فارس، اروپا و مدیترانه به شمار میروند.تنها کانال سوئز میزبان بیش از ۱۲ درصد تجارت دریایی نفت جهان است و کنترل آن میتواند معادلات انرژی جهانی را دگرگون کند.
طرح اسرائیل بزرگ که ریشه در گفتمان صهیونیسم دارد، سالهاست بهعنوان یک پروژه پنهان دنبال میشود. حالا با تحولات اخیر، این طرح از سطح شعار به عرصه عمل رسیده و اولین قربانی آن کشوری در قلب خلیج فارس بوده است. این اقدام بیسابقه، ضربه سنگینی به پروژه کریدور آیمک وارد کرده است. بندر حیفا در رژیم صهیونیستی که پیشتر قرار بود به شاهراه اصلی اتصال هند به اروپا تبدیل شود، در ماههای اخیر زیر ضربات موشکی ایران و یمن قرار داشت. اکنون حمله به قطر باعث شده شرکای عربی این کریدور، از عربستان و امارات گرفته تا اردن و مصر، بیش از هر زمان دیگری نسبت به مشارکت با تلآویو دچار تردید شوند.کارشناسان تأکید میکنند که حمله امروز پیام روشنی دارد: امنیت کشورهای عربی در کنار رژیم صهیونیستی نهتنها تضمین نمیشود، بلکه بیش از پیش تهدید خواهد شد. به گفته حسن کریمنیا، کارشناس حوزه اقتصاد، «اسرائیل با بحران اقتصادی عمیق دستوپنجه نرم میکند و به دنبال آن است تا از طریق سلطه بر منابع انرژی منطقه، کسری بودجه و بدهیهای سنگین خود را جبران کند.»به نظر میرسد حمله به قطر تنها آغاز یک مسیر پرچالش است. اگر اسرائیل در مسیر تحقق «اسرائیل بزرگ» گامهای بیشتری بردارد، نهتنها موازنه قدرت در خاورمیانه دستخوش تغییرات عمیق خواهد شد، بلکه پروژههای اقتصادی نظیر کریدور آیمک بهطور کامل بیاعتبار میشوند.آنچه مسلم است اینکه حمله امروز یک زنگ بیدارباش برای جهان عرب بود؛ زنگی که به آنها هشدار داد تکیه بر تلآویو نه آیندهای امن، بلکه آیندهای پر از ناامنی و بیثباتی به همراه دارد.
ثبت دیدگاه