خبرگزاری موج – گروه استان ها/ کرمانشاه به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج کرمانشاه؛ میراث فرهنگی هر کشور در واقع نمودی عینی از فرهنگ و تمدن هر ملت،
منطقه و شهر است که با هیچ هزینه و پرداختی نمی توان آن را بدست آورد، آثار بجامانده از دوران های گذشته هر چند گرد و غبار زمان به نوعی باعث کهنه و
فرسوده شدن آن شده اما در دل هزاران سکوت ناگفته خود، سخن از ماندگاری نسل ها را به میان می آورد.
خبرگزاری موج– گروه استان ها/ کرمانشاه به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج کرمانشاه؛ میراث فرهنگی هر کشور در واقع نمودی عینی از فرهنگ و تمدن هر ملت، منطقه و شهر است که با هیچ هزینه و پرداختی نمی توان آن را بدست آورد، آثار بجامانده از دوران های گذشته هر چند گرد و غبار زمان به نوعی باعث کهنه و فرسوده شدن آن شده اما در دل هزاران سکوت ناگفته خود، سخن از ماندگاری نسل ها را به میان می آورد.استان کرمانشاه از جمله استان هایی است که به لحاظ دارا بودن قدمت و پیشینه ای کهن در غرب کشور تقریباً در اکثر شهرهای خود نمونه هایی از این آثار را در دل خود جای داده است و از دیرباز مورد توجه کارشناسان امر قرار گرفته است.- براساس قانون حفظ آثار ملی، صنایع دستی وگردشگری مصوب ۸/۱۲/۱۳۱۱ ، آثار ملی به هرگونه آثار از قبیل غارها، پناهگاه های زیر صخور، صخوری که شامل آثار تمدن قدیم باشد، جزء آثار غیر منقول ملی می باشند.براساس ماده نهم این قانون آمده است که برای حفاظت آثار امکنه ملی که از نظر تاریخ ایران حائز اهمیت مخصوص می باشد، ممکن است در مجاورت آنها مناطقی تعیین شود که در آن ساختمان، غرس، اشجار و کندن حفره ها و احداث قبرستان ها ممنوع باشد . در هر مورد تعیین شرایط برقراری این گونه مناطق ممنوعه و مبلغی را که برای جبران خسارت ممکن است به اشخاص ذی نفع داده شود با وزیر معارف خواهد بود.آنچه بیش از موارد مذکور قابل توجه و تامل در این آیین نامه است موارد ممنوعه ای است که در ماده ده این قانون آمده است؛ ۱- خراب کردن و یا صدمه رساندن به آثار ملی و مستور داشتن روی آنها را به اندود و نقوش و رسم کردن صور و خطوط بر آنها.۲- اجرای عملیاتی در مجاورت ابنیه ثبت شده در فهرست که صدمه به استحکام یا به صورت آنها وارد آورد.۳– تصرف و خرید و فروش مصالحی که تعلق به ابنیه ثبت شده در فهرست داشته یا دارد، بدون اجازه وزارت معارف که براساس همین ماده هر کس که یکی از این جرائم را مرتکب شود،در پیشگاه محاکم قضایی احضار و محکوم به ادای جریمه خواهد شد و به اضافه ممکن است میزان خسارات وارده به آثار ابنیه ملی از او مطالبه شود. بیان مسائل و موارد قانونی تخطی و یا تعرض به آثار باستانی وبویژه آثار ملی غیرمنقول نیازمند نظر کارشناسانه حقوقدان آشنا به این گونه مسائل است، از این رو مسائل را با سید ضیاء الدین خرمشاهی دکترای حقوق مطرح کرده، وی در این رابطه می گوید: قانون حفظ آثار ملی مصوب که با توجه به حساسیت آن طی سالهای مختلف ۱۳۱۱،۱۳۰۹، ۱۳۵۲ و .. مصوب گردیده که به موجب تمام این مصوبات، حفظ و حراست و جلوگیری از تخریب و تغییر کاربری و.. آثار ملی تابع نظامات خاصه خود است و محدودیت دارد و حتی مجازات های کیفری نیز برای تعدی کنندگان به آثار ملی در نظر گرفته شده است.وی می افزاید : آثار ملی طبق تعریف آن قانون و شرح متن ذکر شده ، املاکی هستند که تجدید پذیر نیستند و به لحاظ عدم تجدید پذیری جزء حساسترین املاکی محسوب می گردند که دولت باید از آنها حفظ و حراست کند.خرمشاهی ابراز می دارد: نباید فراموش کنیم که تخلف در زمینه آثار ملی در بخش های تخریب، ساخت و ساز و یا تغییر کاربری و … در خود آثار و یا محوطه چسبیده به آن اثر سوء و زیان بار خود را برپیکره اصلی اثر بجاخواهد گذاشت و بر همین مبنا دولتمردان و مسئولین امر باید با حساسیت ویژه و موشکافانه تری در برخورد با ممانعت ورزیدن از بروز چنین اتفاقاتی عمل نموده چرا که این آثار هیچگونه جای مرمت و یا بازگردانده شدن به حالت اول را ندارند.تاق بستان کرمانشاه، تپه موسایی روانسر، غار قوری قلعه، سراب نیلوفر، قلعه گبری سرپل ذهاب، معدن سنگ رستم آباد کنگاور و …نمونه هایی مثال زدنی در میراث، تاریخ و فرهنگ ایران و کرمانشاه هستند که با هیچ درهم، دینار و ریالی نمی توان آن را خرید؛ تحقیقات و بررسی های کارشناسانه ای که سال های گذشته به همت مسئولین و کارشناسان باستان شناسی در کشف، شناسایی و ثبت ملی انجام شده، اما متاسفانه به گفته ساکنان بومی این شهرستان ها در حال تخریب، تعرض، تغییرکاربری و صدها مصیبت دیگر شده و یا در حال انجام شدن است.روانسرروانسر شهرستانی که دارای آثار تاریخی کهن می باشد و از این لحاظ درباستان شناسی غرب کشور جایگاه ویژه‌ای دارد، ازمهمترین آثار آن می توان به رودخانه گراب (آوی خر)، تپه موسایی که از اوایل دوره مس و سنگ (حدود ۷ هزار سال پیش) تا زمانهای اخیر محل سکونت انسان بوده، . دخمه روانسر(گور صخره‌ای) یا تاق فرهاد نیز در دیواره کوه قله در شمال شرقی روانسر که به دوره هخامنشی باز می‌گردد، نقش اهورامزدا، غار قوری قلعه در بخش شاهو و …. نام برد.نمونه بارز این مصائب که از نزدیک و از زبان مردم بومی این منطقه شنیدیم وخود دیدیم در این شهرستان به وقوع پیوسته به شکلی که با واگذاری عرصه و حریم تپه موسایی روانسر در محدوده شهری این شهرستان است؛" تپه موسایی که دارای قدمتی چندین هزار ساله است و از منظر مطالعات باستان شناسی به دوره نوسنگی(۶۵۰۰ پ.م) تعلق دارد و با شماره ۲۲۷۰ در مورخ ۸/۱۲/ ۷۷ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است" هم اکنون بخش وسیعی از عرصه ضلع شمالی و حریم درجه ۱ این اثر ارزشمند علی رغم مطالعات باستان شناختی انجام شده که مبنی بر توالی استقراری این مکان باستانی است، توسط میراث فرهنگی که خود متولی امر حفاظت و پاسداری از یادمان ها و مکان های تاریخی است به مالک زمین های پیرامون تپه موسایی جهت ساخت پاساژ واگذار گردیده است.برای بررسی مسئله با فرماندار این شهرستان، جلال صفری گفتگویی انجام پذیرفت، وی در خصوص کم و کیف روند اجرایی این پروژه ها در حریم تپه موسایی می گوید : "مالک طرح ساخت و ساز یک قطعه زمین به مساحت۴۲ هزار متر مربع برای تغییر کاربری ملک خود ، با توجه به اینکه در داخل شهر واقع شده است، با هدف ایجاد گردشگری در پیرامون تپه موسایی براساس طرحی از سوی میراث فرهنگی اقدام کرده است و با گمانه زنی هایی که در سال ۹۱ با مسئولین امر انجام داده و البته این موضوع که تپه موسایی هیچ جاذبه ای در جذب گردشگری ندارد ،این طرح به میراث فرهنگی استان فرستاده شد و از سوی این سازمان مورد بررسی قرار گرفته و با نظر کارشناسانه به تایید رسیده است."وی در پاسخ به این سوال که نوع ساخت وسازها در حریم آثار به ثبت ملی رسیده منطقی و قانونی است یا نه، ابراز داشت :" تپه موسایی در چهار لایه کاربری قرار گرفته و در واقع این ساخت وسازها را می توان در لایه چهارم انجام داد که پس از گذشت بیش از ۵۰ سال که از ثبت ملی این اثر گذشته است، از سوی کارشناسان امر در استان وکشور مانند دکتر مومنی مدیر کل ثبت آثار وقت به این نتیجه رسیده اند که اثر باارزشی در منطقه تپه موسایی قرار ندارد. و به همین دلیل با ساخت هتل، سوغات سرا، صنایع دستی و … این محیط را جذاب کنند."سرپل ذهابفاجعه بعدی در شهرستان سرپل ذهاب در حال وقوع است؛ شهرستانی با تاریخچه غنی باستانی با آثاری همچون کتیبه و سنگ نوشته آنوبانینی پادشاه لولوبی‌ها (که قدمت آن۴۸۰۰ سال است)، دکان داوود، طاق گرا، قلعه گبری و دهها اثر باستانی و تاریخی دیگر که متاسفانه با تخریب بخشی از محوطه قلعه گبری این شهرستان این محوطه که یکی از یادمان های تاریخی استان کرمانشاه به شمار می رود و در سال ۱۳۴۸ با شماره ۸۴۵ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است و با صدور مجوز در عرصه محوطه قلعه گبری سبب تخریب و نابودی بخشی از لایه های باستانی این اثر فرهنگی شده است. میرزا مراد پیرو، فرماندار شهرستان سر پل ذهاب با اظهار بی اطلاعی از اتفاقات پیش گفته، می گوید : اگر در حیطه میراث فرهنگی شهرستان این چنین تخلفاتی در زمینه حفر و یا تغییر کاربری قلعه گبری صورت پذیرد، به شدت با آن برخورد خواهیم کرد."مسئله را با غلامی رئیس میراث فرهنگی این شهرستان مطرح ساختم، ایشان لب به گلایه گشود: "برای اینکه بتوانیم میراث فرهنگی را خود حفظ وحراست کنیم، به بودجه و هزینه نیازمندیم و تا زمانی که حتی قادر به این نیستیم که حتی زمین های اطراف این آثار را خریداری و به تملک سازمان میراث فرهنگی در بیاوریم، چگونه می توانیم از بخش خصوصی بخواهیم نسبت به اموالی که دارند، بی تفاوت باشند.او در مورد تخلفات حفاری شده در قلعه گبری ابراز داشت : این حفاری ها در زمین های چسبیده به این اثر انجام شده وهرچند میراث فرهنگی شهرستان سعی بر متوقف ساختن آن دارد اما واقع امر اینجاست که تا این زمین ها خریداری نشود نمی توان به اموال مردم تعرض کرد."اسلام آبادغربمتاسفانه امر تخریب و واگذاری بی مهرانه آثار باستانی در شهرستان های کرمانشاه محدود به این دو مورد نمی شود و مشاهدات وگفته های مردمی در اسلام آبادغرب نیز تداوم روند تخریب وآسیب رساندن به آثار تاریخی و باستانی را تایید می کند.این شهرستان با قدمت تاریخی بسیار کهن که اسناد و منابع بسیاری این قدمت را ثابت می‌کند . یکی از این ادله نام ئاروینیاوا می‌باشد که به اشتباه "هارون آباد" خوانده می‌شود؛ قدمت نام این شهر در الواح و سنگ نوشته‌های آشوری آمده اما دلایل زیاد دیگری برای اثبات این قدمت نیز وجود دارد مثلاً "تپه چقاگاوانه" در مرکز این شهر که به گفته باستان شناسان و طبق اعلام میراث فرهنگی قدمت لایه‌های مکشوفه آن به حداقل هشت هزار سال پیش بر می‌گردد. از مهم ترین آثاری که از این تپه بدست آمده لوحه‌های گلی این تپه باستانی می‌باشد که با کمال تاسف این تپه نیز در حال تخریب می باشد به این صورت که در خود محوطه ساخت و ساز انجام گرفته است.جالبتر اینکه باید توجه داشت این اداره یگان حفاظتی دارد که بر اساس قوانین، در حیطه وظایف آن آمده است از هرگونه تخریب توسط خود سازمان مذکور نیز جلوگیری کند پس چرا این یگان نیز در برابر این تخریبها سکوت اختیار کرده است؟طی مصاحبه ای با جلیلیان نماینده مردم اسلام آبادغرب در مجلس شورای اسلامی، وی ضمن اظهار بی اطلاعی اولیه از نحوه ساخت و سازها در این محوطه تاریخی می گوید : "مناطق ویژه میراث فرهنگی معلوم و مشخص اند و اگر بدون مجوز اقدام به ساخت و ساز بکنند جرم مرتکب شده و در واقع متولی اصلی نظارت بر این کار نیز به عهده سازمان میراث فرهنگی می باشد و این اداره نیز می بایست ورود پیدا کرده و افراد متجاوز را به مراجع قضایی معرفی کند."وی قول حضور در محل و پیگیری امر را داد ومی گوید :" در صورت ساخت ساز می بایست با رفع تخلف نسبت به تخریب این ساخت و سازها اقدام شود !!"صدراله بابلی فرماندار اسلام آبادغرب نیز مصرانه معتقداست که براساس برنامه های ارائه شده از سوی رئیس میراث فرهنگی شهرستان "هیچگونه ساخت و سازی صورت نپذیرفته و اگر هم اتفاقی روی داده است، نسبت به تخریب آن حتما اقدام خواهیم کرد.گفتنی است که طی این مدت تلاش های زیادی مبنی بر تماس با جلیلیان رئیس میراث فرهنگی شهرستان اسلام آبادغرب صورت پذیرفت که متاسفانه جوابی حاصل نگردید. اما بازهم سوال اینجاست اگر ساخت و ساز صورت پذیرفته باشد، مگر تخلف معمولی صورت پذیرفته که به راحتی بتوانیم آنرا تخریب کنیم؛ پس تکلیف این آثار بیچاره باستانی که زیر دست و پای سازندگان ومخربین له می شوند، چیست؟ کنگاور- تخریب معدن سنگ رستم آباد کنگاور نیز از دیگر مصائبی است که گریبانگیر آثار باستانی کرمانشاه شده است؛ این معدن سنگ که به دوره اشکانی و ساسانی تعلق دارد، با شماره ۶۶۴۸ در مورخ ۱۰/۱۰/۸۱ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. این معدن از جمله معادنی است که سنگ معبد آناهیتا را از آنجا تامین می کرده اند. این معدن سنگ باستانی توسط سازمان میراث فرهنگی به برخی از ارگان های دولتی واگذار شد و با وسایل مکانیکی به راحتی تخریب گردید، بدون اینکه آب از آب تکان بخورد.در سیل تسلسل وار بی اطلاعی های مسئولین، فرماندار کنگاور نیز از اتفاقات روی داده در این منطقه نیز اظهار بی اطلاعی کرده ومی افزاید: "نظارت بر آثار باستانی بصورت ذاتی وظیفه سازمان میراث فرهنگی استان وشهرستان ها می باشد و تاکنون نیز هیچگونه گزارشی مبنی بر بروز تخلف در این مکان گزارش نشده است."شیخ وحید احمدی نماینده مردم کنگاور در مجلس شورای اسلامی هم ضمن اظهار بی اطلاعی از وقوع چنین تخلفی، اضافه کرد : " براساس موازین قانونی هرگونه تخریب ویا تغییر کاربری در محوطه آثار ملی میراث فرهنگی جرم محسوب شده و با متخلفین براساس موازین قانونی می بایست برخورد گردد. "سعید حیدری طیب، نماینده مردم کرمانشاه در مجلس شورای اسلامی با صراحت کامل تخلفاتی که صورت پذیرفته را خلاف قانون می داند ومی گوید : "آثار ملی سرمایه ای گرانبهاست که هر گونه دست اندازی هر چند کوچک و اندک نیز می بایست بر اساس موازین قانونی با آن به شدت برخورد شده وعاملین آن نیز مجازات گردند."شرح و بیان وقایع اتفاق افتاده در شهرستان های تاریخی کرمانشاه طبعاً ناراحت کننده است و از طرفی نیز بی اطلاعی و یا کم اطلاعی مسئولین و نمایندگان استانی و شهرستانی از این مسائل، هرخواننده و علاقمند به آثار باستانی را با این سوال نگران کننده روبرو خواهد کرد که این عزیزان چه موقع از مصائب شهرستانی اطراف خود مطلع خواهند شد؟ چه کسی باید جوابگوی قدمت چند هزارساله ایرانی که زیر سایه کم توجهی های مسئولین در حال از بین رفتن است، باشد؟
منبع: www.mojnews.com
ثبت دیدگاه